De commerciële culturele sector?

Eerlijk is eerlijk, ik ben niet zo’n cultuurman. In ieder geval niet van de ‘hoge cultuur’, zoals dat zo mooi heet. Doe mij maar een groezelig zaaltje, waar mannen (en vrouwen) met lange, wapperende haren en ronkende gitaren op het podium staan. Of een festival, met bier, modder, en nog meer ronkende gitaren. Een filmpje op zijn tijd vind ik ook leuk, al kijk ik dan vaker naar light sabers en hobbits dan iets verantwoords uit het filmhuis. Een opera heb ik nog nooit gezien, een museumpje is mooi (maar ook niet te vaak), en theater, ach, af en toe.

Toch valt het voor mij allemaal wél in de categorie ‘best belangrijk’. Veel mensen beleven er plezier aan, en het zet mensen aan het denken. Prima, doen dus, die kunst. De enorme bezuinigingen van de afgelopen jaren, onder het mom van een wat populistisch ‘de eigen broek op moeten kunnen houden’, heb ik dan ook altijd spijtig gevonden.

MAAR. De paar keer dat ik de afgelopen jaren een culturele instelling heb bezocht, doet me toch een beetje twijfelen. Misschien is er toch geld genoeg. Ik ben zelf geen heel commerciële jongen, maar als ik kijk naar de deplorabele manier waarop de catering soms geregeld is, springen de tranen me in de ogen. Alsof men geen eten en drinken wil verkopen.

Zo was ik vorige week in de schouwburg. Toen de deuren open gingen om 19. 30 stond ik, met vele anderen, braaf in de rij. Tegen de tijd dat ik de garderobe voorbij was, waren we een half uur verder en was het vrij kort voor de aanvangstijd van het programma (20.00). En een glas mee naar binnen nemen, dat kon echt niet, vertelde de bardame me. Nou ja, dan maar dorstig naar binnen. Het programma begon echter ruim een kwartier te laat, dus dat glaasje had achteraf best gekund. Er was geen pauze. En het ging allemaal wat langer door dan gepland. Toen het programma was afgelopen, stonden er bij de anderhalve bar die open waren twee stuks personeel, op hun dooie gemak te werken. Mijn eerste glas bier dronk ik dan ook niet eerder dan kwart voor bloody elf, meer dan vier uur na aankomst.

En dan een theaterervaring, van wat langer geleden. Voor aanvang (ruim voor aanvang, we waren vroeg), wilde we nog graag een glaasje drinken. Helaas, slechts één bar was open, er stond een enorme rij, en glazen mochten ook hier de zaal niet in. Er was geen pauze. En na afloop was er geen plek om rustig te zitten met een drankje. Let wel: het ging hier om een metalband die een theatertour deed.* Dat publiek drinkt graag een biertje, soms zelfs twee. Hoezo “maar één bar open”?

Hoe moeilijk is het om een fatsoenlijke ondernemer te vinden die de horeca komt exploiteren bij een culturele instelling? Paar mensen achter de bar zetten die van doorwerken houden, zorgen dat mensen daadwerkelijk iets kunnen kopen en consumeren, glas-houder vastmaken aan iedere stoel… zo moeilijk kan het niet zijn. Ga eens kijken in een moderne mega-bioscoop, waar ze stinkend rijk worden van het verkopen van veel te hippe biertjes voor achterlijke prijzen. Maar you know what? Beter duur bier dan geen bier! Lieve culturele instellingen: als jullie het niet willen doen voor het geld (te banaal ofzo?), doe het dan voor jullie gasten.

Maar misschien stel ik het allemaal te simpel voor. Heeft zo’n schouwburg er niets aan om een paar duizend consumpties extra om te zetten op een avond. Misschien wil het reguliere, hoge cultuur minnende publiek helemaal geen glaasje er bij, en is het uren lang afzien met een droge bek onderdeel van de ervaring.  Ik laat me graag in de comments onderwijzen door mijn meer cultureel onderlegde medemens.

Van de duizend mensen die afgelopen week samen met János de schouwburg bezochten, zijn er 82 overleden als gevolg van een vochtgebrek. Van de overlevenden overweegt een substantieel deel om nooit meer een voet binnen de schouwburg te zetten.

* Neen, ik heb geen behoefte aan een discussie over of een metalband die in het theater optreedt wel ‘true’ genoeg is om de naam metalband te mogen dragen.

Afbeelding afkomstig van Wikimedia Commons