Diversiteit in de metalscene
Deel 3 in een serie willekeurige observaties, naar aanleiding van een metalfestival in Slovenië. Zie ook deel 1 over metalhippies en deel 2 over de mythe van de Duitse metalhead.
Toen ik begon met het bezoeken van festivals aan het begin van de jaren negentig, was de metalscene vooral toneel van blanke jongens en mannen. Vrouwen waren er veel minder. Mensen met een kleurtje waren een zeldzaamheid.
Anno 2013, op Metaldays in ieder geval, gaat dat tweede nog steeds op. De metal(sub)cultuur trekt nog steeds hoofdzakelijk blanke, westerse mensen. Incidenteel loopt er weleens iemand wiens roots lijken te liggen in Afrika, Zuid-Amerika of het Midden-Oosten – maar veel minder dan op een gemiddelde straat in een gemiddelde Europese stad. Ook in de programmering zie je dat terug: op een toevallige band uit Libanon na, zijn het vrijwel alleen westerse bands en artiesten. Op de meeste Europese festivals (Wacken Open Air, Graspop, Brutal Assault, etc.) is dat net zo.
Het vrouwentekort is echter aardig opgelost. De man/vrouw-verhouding op festivals ligt tegenwoordig aardig dicht tegen de ‘fifty/fifty’.* De emancipatie van de metalvrouw** is in Slovenië voltooid, wat ook te zien aan het aantal vrouwelijke crowdsurfers. Waar het verleden toch vooral een mannending was, zijn het op Metaldays voornamelijk vrouwen die zich over het publiek heen laten dragen.
In Nederland is dat toch minder.*** Vrouwen hier vinden het, heb ik de indruk, minder prettig om een beetje betast te worden bij het crowdsurfen. Het is ook onvermijdelijk dat, wanneer je over het publiek gedragen wordt, de incidentele hand een borst- of bilpartij raakt. En ach, eerlijk is eerlijk, ik herinner me nog ook de enorme grijns van een vriend van me, toen hij een vrouwelijke stagediver met een ruim bedeelde cupmaat had opgevangen. Misschien zijn de vrouwen in Slovenië net wat minder preuts als ze over het publiek gedragen worden.
Metaldays doet overigens overigens zijn best om niet al te seksistisch te zijn. Ja, ‘s avonds zijn er stripshows op het strand, en in de ochtend ‘badminton zonder bikini’ voor vrouwen… maar er is óók een beachvolleybaltoernooi voor mannen in het bikinibroekje van hun vriendin: “Men in thongs Beach Volleyball, featuring heary asses and big balls”.****
Wat ook opvalt op Metaldays is de diversiteit aan leeftijden. Er zijn metalstelletjes van middelbare leeftijd die vakantie vieren met hun jonge kinderen (waarvan je er af en toe eentje hard over het terrein ziet rennen, met een vies kijkend gezicht en vingers in de oren). Maar ook gezapige oudere stelletjes, die al sinds de jaren tachtig naar metalfestivals gingen, en nu weinig meer doen dan hun camper neerzetten, onder de parasol liggen en af en toe een biertje drinken. En die zich daar prima bij vermaken. Gelukkig komen er ook nog steeds metallende tieners bij. Ja, soms irritant, maar het belooft dat er over twintig, dertig jaar ook nog steeds een metalscene zal zijn, als ondergetekende met zijn campertje op een festival staat en misschien niet veel meer doet dan biertjes drinken onder de parasol.
János Betkó heeft nog nooit met opzet in een vrouwelijke crowdsurfer geknepen. Hij is de stellige mening toegedaan dat Dynamo Open Air terug moet komen (verdomme).
* Nou vooruit, ik overdrijf een beetje, 60-40 man-vrouw zit dichter in de buurt. Maar groot is het verschil niet meer.
** Voor mensen die geïnteresseerd zijn in de positie van de metalvrouw, hier staat een artikel over een onderzoek dat daarnaar gedaan is in Zweden naar ‘wat het betekent om vrouw te zijn binnen de heavy metal-subcultuur.’ Op basis van de lichtelijk bizarre tekst over de ‘initiatierituelen / ontgroeningen die nodig is om toegelaten te worden tot de metalcultuur’, kan ik me zomaar voorstellen dat de 26(!) metalfans die zijn geïnterviewd zich vooral bezig hebben gehouden met een lekker potje ‘wetenschapper in de zeik nemen’, tijdens de vier(!) diepte-interviews en de focusgroepgesprekken die de basis vormen voor de studie. Maar dat terzijde.
*** “Was”, eigenlijk, want inmiddels is in Nederland crowdsurfen zo goed als overal verboden. Daarover, en over andere vormen van betutteling op Nederlandse festivals, meer in het volgende blogje.
**** Ja, dit is een laf plaatje. Voor de dapperen, dommen en nieuwsgierigen, hier staan de de ongecensureerde ‘sleazefest’ foto’s van Metaldays
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Leuk lichtvoetig stukkie. Ik zou nog geneigd zijn een parallel te trekken met de ambigue openheid voor diversiteit die metal uitstraalt. Zullen veel metalheads van zichzelf beweren dat ze (behalve op het vlak van muziek) tolerant zijn voor iedereen die niet de neus ophaalt voor hen, qua uiterlijk wekken ze bewust en expliciet een andere indruk.
Ook een aanrader als je het over diversiteit in de ‘scene’ spreekt: Global metal. Verder zijn aziaten (als in, het verre oosten) overigens wel een stabiele populatie (toegegeven, een minderheid) onder metalheads, al zolang als ik me kan herinneren.
Thnx! Denk dat je wel een goed punt hebt dat er enige discrepantie is tussen ‘hoe men is’ en ‘wat men (bewust) uitstraalt’. En inderdaad, Japan is volgens mij sinds de jaren 80 al een land waar metalbands heel groot kunnen worden (er zijn iig genoeg ‘live in Japan’-albums op de markt).
Janos, het kan natuurlijk best zijn dat jij meer oog hebt voor de aanwezige vrouwen op festivals en ze daardoor vaker ziet crowdsurfen. Maar om te concluderen dat de ’emancipatie van de vrouw is voltooid’ gaat wat ver. Helemaal omdat je daaronder verstaat dat Metaldays als tegenhanger van de diverse stripshows en het badmintonnen zonder bikini- toernooi (beiden door vrouwen) ook een lafjes (toegegeven: dat heb ik van horen zeggen, 11u was te vroeg voor me) volleyball voor mannen in string-toernooi organiseert.
Ik heb echter nog steeds geen mannelijke strippers gezien of vrouwen die mannen bewust op gevoelige plaatsen vastpakken. Overigens hoeft dat van mij niet zo nodig, maar het feit dat vrouwelijke strippers kennelijk heel normaal zijn, evenals mannelijke festivalbezoekeers die met bordjes met cijfers vrouwen beoordelen, laat wat mij betreft zien dat ook metalfestivals en hun bezoekers meer kunnen doen tegen sekseongelijkheid en die emancipatie verre van voltooid is.
Jaja, dat zal het zijn, seksistische János heeft alleen oog gehad voor de crowdsurfende vrouwen zeker 🙂 Zou kunnen natuurlijk, maar ik denk het niet; op een gegeven moment begon het echt op te vallen en toen ben ik er op gaan letten, en het waren er echt meer. Zal allicht wel per band verschillen. Wat betreft het “georganiseerd naakt”, nee hoor, dat beachvolleyballtoernooi was helemaal niet ‘lafjes’, genoeg mannen gingen piemelnaakt volleyballen. Maar waar het me om ging is dat de organisatie rekening houdt met zowel diegenen die mannelijk naakt als met diegenen die vrouwelijk naakt willen zien. Dat is toch netjes?
Wat betreft de mannelijke festivalbezoekers met bordjes, ik heb daar welgeteld één groepje van gezien, minder dan mensen met bordjes met ‘free hugs’ (terzijde, had ik al gezegd dat metallers hippies zijn?). Neem volgend jaar zelf wat cijferbordjes mee, en het festival is ook op dit punt genderneutraal 😛
[…] van de jaren zeventig tot de metalbands van nu spelen. Vier jaar geleden schreef ik een serie stukjes naar aanleiding van het briljante festival Metaldays in Slovenië.* Graspop 2017 is een goede […]
Dan zijn kennelijk de mannen een stuk preutser dan de (Sloveense) dames, dat ze zich niet door verlekkerde vreemden (m/v) de ballen, billen en penis laten betasten.
Het lijkt mij dat preutsheid niets te maken heeft met het geen trek hebben in ruw hongerig gegraai door onbekenden.
‘Preutsheid’ was wellicht wat ongelukkige woordkeuze in deze (waarbij ik het denk ik wel een verschil vind of het gaat om bewust graaien of wat ik in mijn artikel beschrijf, onvermijdelijke aanrakingen als je van een podium springt – het alternatief is op de grond landen).
En ja, dat gebeurt inderdaad ook bij mannen. Maar nog meer per ongeluk vermoed ik. Ik verdenk mijn eigen sekse er wel van meer mensen rond te hebben lopen die iets bewust betasten dan dat vrouwen dat doen.
[…] de metalscene, met twee Afro-Amerikanen en een vrouw. Zeker voor die tijd (al is dat nu een klein beetje beter). Maar dat terzijde. Ik blijf zitten met een blijmoedig gevoel van verwondering: er zijn nog veel […]