Meningen over klimaatverandering

John Oliver over klimaatwetenschap

Vanmorgen werd mijn social media timeline gevuld met een prettig provocerende uitspraak van late-night talk show host John Oliver:

pic.twitter.com/ZgdLPoFyVM

— Seth MacFarlane (@SethMacFarlane) July 27, 2015

Naast de vermakelijke provocatie kan er wat mij betreft niet genoeg benadrukt worden dat klimaatverandering bestaat en dat de mens daar medeplichtig aan is. Ecosystemen veranderen in een ongekend tempo. Biodiversiteit, maar ook leefbaarheid voor de mens, gaat verloren. Ontkennen dat sterk verhoogde CO2-concentraties de oceanen verzuren en het klimaat beïnvloeden is als beweren dat roken gezond is. Er zullen altijd mensen zijn met een oude rokende opa die het tegengestelde zou aantonen, en er zal altijd een handvol wetenschappers zijn die het tegengestelde beweert. Net als bij de rook-discussie staan die ontkenners niet zelden op de loonlijst van de sigaretten- of fossiele brandstof-lobby.

Twijfels in het debat

Twijfel zaaien is consequent het wapen van de lobby die gevestigde economische belangen van de fossiele industrie beschermt. Welke verstokte roker wil stoppen als het niet zeker is dat roken schadelijk is? Wie wil er investeren in een duurzame energievoorziening als de noodzaak onduidelijk is? Er is maar een handvol zand-in-de-ogen-strooiers nodig om de twijfel te voeden en iedereen zal zich op hen beroepen. Zeker omdat het een geluid is dat men eigenlijk liever hoort – het komt allemaal wel goed – is het tegengeluid van een non-expert bijzonder welkom.

Sinds een aantal jaar volg ik de discussie rond de beeldvorming met de nodige aandacht. Zo ook de reacties op de uitspraak van John Oliver.

Veel aandacht kreeg de reactie van ene “Daniel” (@SFLHOV):

@SethMacFarlane only problem is half of scientists believe the exact opposite

— Daniel (@SFLHOV) July 27, 2015

Hij stelt dat de helft van de wetenschappers stelt dat klimaatverandering niet plaatsvindt, of niet door mensen wordt veroorzaakt (zoveel details pasten wellicht niet in de tweet), aldus zakentijdschrift Forbes, zo licht hij in een opvolgende tweet toe.

Slechte journalistiek van de ontkenners-lobby

Hoe zit dat? In zijn artikel stelt James Taylor, die in het blad schrijft over energie en milieuzaken, nogal stellig dat bijna de helft van de klimaatwetenschappers ontkent dat de mens oorzaak is van klimaatverandering.

Just 52 percent of survey respondents answered Yes: Mostly human. The other 48 percent either questioned whether global warming is happening or would not ascribe human activity as the primary cause.

Vrij vertaald: Volgens Taylor stelt 48% van de wetenschappers dat klimaatverandering niet plaatsvindt of dat de mens er primair geen schuld aan heeft. Een hele tirade over onzekerheid volgt op basis van dit percentage.

Deze nogal uit verband gerukte uitspraak (ik kom er zo op terug) mist de nodige iedere vorm van nuance. Des te schaamtelozer is de nuance die vervolgens nog wordt gemaakt bij de 52% van de wetenschappers die zich niet aansluiten bij zijn standpunt.

The survey […] did not ask whether recent warming has been harmful or beneficial and did not ask whether transforming our energy economy would stop global warming or pass a cost/benefit test. Certainly, many of the 52 percent of meteorologists who believe humans are primarily responsible for some warming would nevertheless question some of these other necessary components of a human-induced global warming crisis.

Oftewel, het kan volgens Taylor niet anders dan dat er onder de 52% wetenschappers zijn die vinden dat er, ondanks de door de mens veroorzaakte opwarming, vooral geen actie moet worden ondernomen. En met zulke halfslachtige percentages valt het kwartje al snel de andere kant op! Let wel, in het artikel wordt deze nuance niet gemaakt. Nuances die juist een tegengesteld beeld geven daarentegen eens temeer.

Heartland Institute

Wie is deze auteur eigenlijk? Website ‘Desmogblog.com‘, ‘Clearing the PR pollution that clouds climate science’ somt e.e.a. voor ons op:

James Taylor is a Senior Fellow with the Heartland Institute and managing editor of the Heartland publication Environment & Climate News.

The Heartland Institute… Waar hebben we dat ook alweer eerder gelezen? Een artikel van Joop Bouma uit dagblad Trouw van 17 februari 2012:

Wetenschappers met grote namen krijgen van een Amerikaanse lobbygroep een soort maandsalaris voor kritische bijdragen in de klimaatdiscussie. Dit blijkt uit uitgelekte interne documenten van het Heartland Institute, een organisatie die vanuit Washington en Chicago opkomt voor vrije markt-idealen.

Wat staat er wél in de bron?

Maar dan de grote vraag: wat staat er in het artikel waar Taylor naar refereert in zijn artikel The Latest Meteorologist Survey Destroys The Global Warming Climate ‘Consensus’? In de aangehaalde bron, Meteorologists’ Views About Global Warming (DOI:10.1175/BAMS-D-13-00091.1), treffen we een compleet andere lezing. Het artikel lijkt in de verte niet op de samenvatting van Taylor. Alsof je na een samenvatting van Nijntje Aan Zee een documentaire over vluchtelingen rond de Middellandse Zee kijkt.

Om te beginnen, waar komt het statement “slechts 52% van de wetenschappers” vandaan?

De bron betreft een inventarisatie van de opvattingen omtrent klimaatverandering onder onderzoekers aan het American Meteorological Society.

In het artikel maken de onderzoekers onderscheid tussen de verschillende geënquêteerde onderzoekers. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen onderzoekers in het veld van de klimaatwetenschap en onderzoekers in het vakgebied van ‘meteorologie en wetenschap van de atmosfeer’. Binnen deze vakgebieden wordt onderscheid gemaakt tussen onderzoekers die voornamelijk publiceren over klimaatverandering, zij die voornamelijk publiceren op andere onderwerpen, en zij die helemaal niet publiceren.

Wat blijkt? In lijn met de resultaten van een eerder onderzoek door Doran en Zimmerman uit 2009 is 93% van de publicerende klimaatwetenschappers op het onderwerp klimaatverandering van oordeel dat de mens verantwoordelijk is voor klimaatverandering. De publicerende onderzoekers in andere deelgebieden zijn weliswaar iets minder eensgezind, maar met percentages rond de 80% alsnog overwegend van oordeel dat de mens het klimaat beïnvloedt. Alleen de niet-publicerende onderzoekers scoren met 62% een stuk lager. Hierbij kan overigens worden opgemerkt dat een bovengemiddeld hoog percentage van hen (23%) niet weet of klimaatverandering plaatsvindt, of noch durft te stellen of ontkennen dat de oorzaak van klimaatverandering (deels) menselijk is.

Ik vind dat nogal een ander plaatje dan de stelling dat grofweg de helft van de onderzoekers juist van mening zou zijn dat klimaatverandering níet door de mens wordt veroorzaakt. Zoals de enthousiaste Twitteraar @SFLHOV betoogt nadat hij door een suggestief artikel van James Taylor op dat wankele been geduwd is.

Laat het wetenschappelijke ‘cherry picken’ beginnen!

Taylor heeft in zijn samenvatting gekozen het onderscheid tussen specialismen onder wetenschappers te negeren. Daarbij presenteert hij alleen het percentage van de onderzoekers dat stelt dat de mens de voornaamste/enige oorzaak is voor klimaatverandering in de afgelopen 150 jaar – terwijl er natuurlijk een hele trits aan oorzaken het klimaat continu beïnvloeden. Van de mensen die stellen dat er onvoldoende bewijs is blijkt desgevraagd een ruime meerderheid in de veronderstelling dat de mens een rol speelt. Ook dit wordt genegeerd. Taylor beperkt zich gemakshalve op het cijfertje 52%, om vervolgens de rest van zijn verhaal te hangen aan de overige 48% die daarmee impliciet als ontkenners van het probleem van menselijke klimaatverandering wordt afgeschilderd.

Hoe zou het artikel van Taylor eruit hebben gezien als hij, met zijn eigen pseudo-wetenschappelijke moraal, op de loonlijst van zijn politieke tegenstanders zou hebben gestaan?

In plaats van “Hoeveel wetenschappers stellen dat de mens de belangrijkste oorzaak is”, had hij zich kunnen concentreren op het aantal onderzoekers dat het standpunt van Taylor zelf onderschrijft:

“The evidence is powerful, straightforward, and damning. NASA satellite instruments precisely measuring global temperatures show absolutely no warming during the past the past 10 years.”

Taylors conclusie, analoog zijn methode, zou zijn: van de publicerende onderzoekers in het vakgebied klimaatonderzoek is slechts 0% tot 1% van mening dat het klimaat niet opwarmt, tegen 2% van de publicerende onderzoekers binnen het hele instituut. Van álle wetenschappers bij American Meteorological Society, publicerend en niet-publicerend, is dit 4%. In zijn artikel had hij op de grote trom kunnen slaan dat ruim 99%, 98% of 96% van de klimaatwetenschappers – een percentage naar gelang de richting van de wind – zijn eigen stelling naar de prullenmand verwijst.

Maar het zou een bullshit-artikel zijn geweest dat men beter zou kunnen bestrijden dan aanhalen. Net als Taylors originele artikel op Forbes.