Kies voor een Europees leger
Donderdagavond was Hans Hillen op tv. Bij Nieuwsuur nog wel. Het waren geen archiefbeelden uit zijn periode als minister van Defensie en hij was Twan Huys geen pakje Lucky Strikes aan het aanbieden omdat het allemaal wel meevalt met de gezondheidsrisico’s van tabak. Nee. Hij kwam lobbyen voor een ander goed doel: meer geld voor het leger. En niet een paar tientjes. Maar drie tot pakweg zes miljard euro. Per jaar.
De conservatieve CDA’er was in zijn element. Hillen schamperde wat over hippies en het tijdperk van Aquarius en denderde door naar de kern van zijn betoog: de wereld is een gevaarlijke plek en we hebben een beter uitgerust defensieapparaat nodig. Pacifisme staat gelijk aan naïviteit.
De redactie aan Nieuwsuur had Hillen niet alleen uit nostalgische overwegingen uitgenodigd voor een optreden. Eerder op de dag had de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken twee pagina’s in de Volkskrant gekregen om het pleidooi voor de extra miljarden eens goed uit te venten. Want als Poetin komt, dan zitten we maar mooi met ons ‘light army’ met ‘onvoldoende escalatiedominantie’. En dus moest er een ‘Deltaplan Krijgsmacht’ komen. Van ironische bijbedoelingen is in de voorgaande zin geen sprake. Het staat echt in de Volkskrant van 30 april. In een bericht dat verder gelardeerd wordt met teksten als ‘Rusland is niet langer een partner, maar een tegenstander’ en waarin AIV-vicevoorzitter Alfred van Staden druk speculeert over krachtmetingen met Rusland en de pantserwagens die dan nodig zijn.
Soldaatje spelen
Ik moest aan de jaren ’80 denken. Toen er nog regelmatig politici van VVD- of CDA-huize op televisie kwamen om te waarschuwen voor het Rode Gevaar achter het IJzeren Gordijn. En waarin ik als Noordwijks knulletje van een jaar of 12 bij een rondleiding op het Estec-terrein van een glunderende reactionair te horen kreeg dat we geen centje pijn zouden voelen als de Derde Wereldoorlog zou uitbreken, omdat de Russen vast wel een kernkop op dit centrum hadden gericht. Het is maar waar je vrolijk van wordt.
Wie naar de site van de AIV surft en het namenlijstje naloopt, treft een gezelschap dat wordt gedomineerd door types met heimwee naar de Koude Oorlog. Voormalig secretaris-generaal en CDA-kopstuk Jaap de Hoop Scheffer is voorzitter en tussen de wat minder bekende hoogleraren en generaals buiten dienst tref je de namen van Ernst Hirsch Ballin en Joris Voorhoeve. Onder de ereleden nog meer rechtse politici uit een grijzer verleden: Frans Andriessen en Frits Korthals Altes.
De vraag dringt zich op waarom Nieuwsuur en de Volkskrant zich leenden voor dit pleidooi: het is immers niet meer dan normaal dat mensen die graag soldaatje spelen meer geld willen voor nieuwe spullen. Ik heb hard gelachen om de termen waarmee Van Staden strooide in de Volkskrant en vond het prettig om me weer eens te kunnen ergeren aan het gebral van Hillen, maar dat lijken me geen voorwaarden voor een kwartier televisie en twee pagina’s in een kwaliteitskrant. Dus toen ik uitgelachen was om de ronkende teksten en er nog eens over nadacht, kwam ik tot de conclusie dat hun analyse in de kern wel klopt. Alleen: de oplossingen die ze aandragen deugen niet.
De dames en heren van de AIV gaan namelijk uit van een Nederlands leger dat samenwerkt in Europees of NAVO-verband, maar ook als zelfstandige eenheid moet kunnen opereren om de Nederlandse belangen te verdedigen. Gelet op de politieke kleur en de leeftijd van het gezelschap ligt die conclusie allicht voor de hand, maar wat mij betreft is het echt een gepasseerd station.
Het is vergezocht, maar bij een Nederland-Rusland zijn we ook met state-of-the-art wapentuig kansloos tegen de numerieke meerderheid en dat andere gevaar – gekken die trams willen opblazen in de ochtendspits – bestrijd je niet met de nieuwste tanks. Dat is zo glashelder dat zelfs iemand als ik – mijn militaire staat van dienst is goddank beperkt gebleven tot een paar computerspelletjes – die conclusie in een blog op een site durft te zetten.
Stoere praatjes uit Rusland
Als we echt nerveus genoeg worden van Poetins stoere praatjes, dan moeten ook types als Hillen ophouden met navelstaren en voor een Europees leger gaan lobbyen. Ik begrijp best dat het voor een oud-minister van Defensie lastig is omdat je toekomstige CDA-politici een speeltje uit handen geeft, maar het is een stuk efficiënter dan elk landje zijn eigen krijgsmacht met bijbehorend ambtelijk apparaat. Met een bijdrage dat wordt berekend op basis van omvang en rijkdom per land kun je dan een leger op de been brengen dat een rol van betekenis speelt bij een mogelijk conflict. Of – beter – dat in staat is arme sloebers uit boten op te vissen voordat ze verdrinken en bij machte is de hufters die deze mensen uitbuiten op te sporen en aan te pakken. Of strak georganiseerde reddingsoperaties kan opzetten in een door natuurrampen getroffen gebied dat onze hulp nodig heeft.
Zo’n leger mag ook van deze geitenwollen sok best wat kosten. Maar het vraagt wel iets van bestuurders in geografisch gezien veilige gebieden als Nederland. Het betekent namelijk dat we aanvaarden dat we onze grenzen niet treffen bij het o zo veilige Baarle-Nassau of het Drielandenpunt maar tussen Gibraltar en Ceuta (Marokko) en dat het door de AIV als tegenstander geoormerkte Rusland een enclave op je terrein heeft tussen Polen en Litouwen. Met andere woorden: als je zoiets doorzet, kunnen landen als Nederland zich niet langer afzijdig houden als dat zo uitkomt. Het zou bij de rechtse partijen stuurmanskunst vergen om de achterban er van de overtuigen dat het nuttig is mogelijke grensproblemen van de Roemenen tot ons probleem te verklaren, zoals het voor de lefties lastig is om de achterban te overtuigen van de noodzaak te investeren het leger. Maar het is wat het is: politiek bedrijven is nu eenmaal meer dan een excuus om op TV te komen.
Samenwerken?
Dan is er nog die andere olifant in de kamer: een Europees leger zou betekenen dat we onze krijgsmacht samenvoegen met die van de Duitsers. In de ogen van sommige mensen zal het niet kies zijn die bal op te gooien in deze tijd van het jaar. Toch geeft het – vermoedelijk zorgvuldig getimede – rapport van de AIV er nu een voorzet voor. De ellende van inmiddels 70 jaar geleden zorgde in Europa voor een enorme aversie tegen wapengekletter. En dan: Amerika loste de problemen wel op. Weliswaar op geheel eigen wijze, maar toch: geregeld. Dat past niet bij deze tijd. Zoals het ook niet bij deze tijd past om over dit soort kwesties na te denken vanuit een louter Nederland, Belgisch, Deens of Frans perspectief.
Wat mij betreft is het tijd de spoken uit het verleden te gedenken zonder dat we ze de ratio laten beïnvloeden die bij dit soort kwesties noodzakelijk is. Dus ja: ofschoon ik liever belasting betaal voor het allerbeste onderwijs, topzorg voor ouderen of de bescherming van de Waddenzee, denk ik dat het nut heeft om extra geld uit te geven aan defensie. Zolang het maar niet ten koste gaat van investeringen in onderwijs, zorg en groene ruimte: een beter leger zal moeten worden betaald uit meer belasting. Ook zo’n suggestie vinden types als De Hoop Scheffer en Korthals Altes niet leuk, maar allicht geeft het ze aanleiding om na te denken over een uiteindelijk veel efficiëntere oplossing.
Thijs eet nog steeds bruine rijst voor de wereldvrede, maar is het tot zijn eigen schrik met Hans Hillen eens dat pacifisme gelijk staat aan naïviteit.
De afbeelding bij dit artikel is afkomstig van wikimedia commons
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Bij dit onderwerp dien je 2 zaken te onderscheiden namelijk het leger en de alliantie.
Voor de eventuele dreiging van Rusland zit Nederland in de Navo. Dat is maargoed ook want mocht Rusland ooit ideeen krijgen dan is het verrekte handig om de Amerikanen aan je zijde te hebben. Die grens ligt al jaren ook bij Roemenië en de Baltische staten. Ik ben trouwens een stuk minder overtuigd dat Rusland ook echt plannen zou hebben om agressief te worden tegen de Navo. Het land richt zich bij Oekraine duidelijk op de eigen invoedsfeer. De Krim is van oudsher de toegang tot de zwarte zee. En de Russisch talige waren niet blij maar de koers vanuit Kiev. Dat betekent niet dat men ook een conflict met de Navo zoekt.
Voor zover als we Rusland tegen zouden komen zou er voor het leger sowieso samenwerking moeten worden gezocht met buurlanden. Het Nederlandse leger zodanig uitbreiden dat het zelfstandig kan operen lijkt me bijzondere duren bedoeling. Echter of je dit over de unie als geheel moet trekken ben ik ook niet overtuigd. Duitsland en Frankrijk hebben een fiks leger dat gewoon naast anderen kan strijden. Of je hiervoor extra investeringen nodig hebt betwijfel ik al met al ten zeerste.
Blijft over de situatie in het middenoosten. Hiervoor lijk je echter vooral elite eenheden en luchtmacht nodig te hebben.
Dag Jasper, ik ben me bewust van de NAVO en de consequenties. En ik beweer ook nergens dat we zonder Amerika moeten. Ik stel alleen wel dat de NAVO in de voorbije jaren zeer exclusief aan de leiband van de VS heeft gelopen. Tot wederzijds genoegen overigens: Europese landen maakten liever hun handen niet vuil, Amerika zette de omgeving graag naar zijn hand.
Het punt van het NAVO-lidmaatschap is dat het leuk en aardig is, maar dat je je intussen doodleuk kunt verschuilen achter de andere lidstaten en even je snor kunt drukken op het moment dat er mot is in een gebied als dat eens niet zo goed uitkomt. Vandaar dat bijna niemand de grens bij de Baltische staten als ‘onze’ grens beschouwt. Dat is voorbij zodra je geen eigen leger meer hebt maar een Europees leger met een Europees mandaat.
Overigens deel ik je mening ten aanzien van Rusland. Ofschoon ik snap dat ze m knijpen in Litouwen of Polen, zie ik het niet zo’n vaart lopen. Wel vind ik het gedrag van Poetin en zijn vrienden wel aanleiding genoeg om eens serieus na te denken over de opties.
Vergis je niet in Rusland. Het grapje met Oekraïne heeft Poetin natuurlijk ook al met Georgië uitgehaald. Nu verwacht ik dat hij te slim is om een conflict met NAVO-lidstaten uit te lokken, maar in een paar jaar tijd kan veel gebeuren. Transnistrië is met Russische steun al langer de facto onafhankelijk.
Als het Poetin lukt om, de komende jaren, ook Marioepol en Odessa onder Oost-Oekraïens of Russisch bestuur te krijgen zonder al te veel weerstand in de internationale gemeenschap, sluit ik niet uit dat hij ook een poging zal doen in de Baltische staten. Polen is wel echt nog een stap verder.
Nog los van dat ik het grotendeels eens ben met het standpunt van Thijs, vraag ik me af of een ‘fysiek leger’ sowieso niet hopeloos ouderwets aan het worden is. Natuurlijk blijven er fysieke problemen die fysiek opgelost moeten worden, maar ik denk dat kwaadwillenden in de welvarende westerse maatschappij meer schade aanrichten door digitaal hun wapens te richten op het uitschakelen van – ik noem maar wat – energiebronnen? Communicatievoorzieningen?
Ik ben het hier ook grotendeels mee eens. Je kan binnen de NAVO veel te makkelijk doen alsof je een leger hebt en eigenlijk alleen maar verroestte F16’s hebben en al je tanks verkopen. Samenwerking met de EU en NAVO biedt voordelen maar electoraal zie ik het niet gebeuren in landen als het VK en Frankrijk.
Wellicht is het realistischer om door te zetten in de steeds verdergaande samenwerking met de Duitsers, waarvoor wij natuurlijk ook ons budget moeten opkrikken. Maar de Duitsers zijn zeker geinteresseerd in ons leger, met name de marine. En wij kunnen veel voordeel hebben van samenwerking met hun landmacht. Er staat nu al een Nederlands bataljon (lucht-mobiele brigade) onder Duits bevel, en binnenkort zal dat ook omgekeerd zo zijn, waarschijnlijk in de marine. Iets wat ik ook historisch gezien een mooie zaak vind.
Ik ben net terug uit Riga en ik kan je verzekeren dat ze zich daar zorgen maken. Ze zijn echt veel rijker geworden dan de Russen en ze zien hun oosterburen jaloers toekijken. Als je niet kan hebben wat je buren hebben, kan je het altijd bij de buren kapot maken, dan heb je ook weer hetzelfde. Dit is waarschijnlijk niet helemaal reeel maar ik snap de nervositeit zeker.
Wat wel een probleem is dat ze een bijzonder grote (door de soviets geimporteerde) Russische minderheid hebben. In Riga is 46% van de bevolking etnisch Rus. En dát is iets wat Poetin wel boeit: hij wil alle etnische russen in Rusland, zeker die in landen grenzend aan Rusland. Daar vallen dus ook die Baltische staten onder, die nu enorm opbloeien in de EU, NAVO en Eurozone. En blijkbaar historisch al enorm op het Westen gericht zijn (wist ik ook niet voor dit weekend). Riga is gesticht door de Duitsers en die zijn daar pas sinds de vorige eeuw weg. Je kan dit gebied dus wel degelijk zien als de meest oostelijke regio van Noord-West Europa, cultureel gezien dan. En geloof me, die stad is het verdedigen waard, ook om allerlei, niet-polieke redenen 😉
Voor zover ik weet willen veel Etnische russsen in de Baltische staten graag bij Europa horen. Ik denk niet dat Rusland ze graag tegen hun zin in kaapt.
Klopt, die Russen willen niet bij Rusland. Maar dat maakt nog niet dat Poetin ze niet binnen Rusland wil. Zijn binnenlandse propaganda laat weinig te raden over naar het schijnt. Ik hoop dat jullie dit kunnen lezen:
https://jalta.nl/buitenland/geef-rusland-geen-vinger-dan-nemen-zij-de-hele-hand/
@Tom Hendrix, de arrogante smeerlap van een Jean-Claude Juncker kan Heinrich Himmler, die in WO II ongeveer 900.000 Europeanen liet dienen in de Waffen-SS, niet gaan nadoen omdat veel mensen door de afbraak van het militarisme niet eens meer in dienst willen, de verdeeldheid is daarvoor in de EU toch veel te groot, veel EU-militairen zullen zich eveneens keren tegen de EU en zoals boven al is gemeld zal een EU-leger inderdaad zijn alsof de brandweer een brand met benzine blust.
Eigenlijk is Juncker nog dommer dan de piraten van James Haak uit ‘The New Adventures of Peter Pan’ daar deze kinderlijke volwassenen alleen maar vechten (?) tegen kinderen die zelf niet eens weten of ze volwassen moeten worden of niet.
Helaas heb ik van u nog steeds niet vernomen of u dat verhaal over een aantal van deze kinderen, zes meisjes (waarvan er een een elfje is); Wendy, Cynthia, Meera, Tiger Lily, Maia en Tinkerbell, toen zij hun eigen privé- oorlog gingen uitvechten met de piraten om een magische sextant (een navigatie-instrument). Meisjes zijn helaas GEEN jongens en deze “oorlog” was dan ook HEEL snel uitgevochten omdat de zes jongedames fysiek niet op konden tegen de veel sterkere piraten. De domme en eigenwijze meiden werden hierna in het ruim van het schip opgesloten, met hun handen op hun rug geboeid, en eigenlijk had hun allerbeste bondgenoot de monsterachtige krokodil geweest kunnen zijn omdat deze kapitein Haak makkelijker kon verslaan dan Peter Pan. De meiden hadden misschien deze vernedering ook wel ruimschoots verdiend om hun onnadenkend of anders allemaal een flink pak voor hun broek!
Een EU-leger is bovendien onbetaalbaar voor de EU en om daar ook nog criminele allochtonen, “vluchtelingen” en moslimextremisten bij te stoppen zal alleen zorgen voor onderlinge gevechten! Want een EU-leger zal gewoon een papieren tijger wezen en ooit als stof in de wind vergaan!