Droge voeten en badkamerhygiëne
Deze maand is het al weer twintig jaar geleden dat een deel van Nederland te maken kreeg met enorme wateroverlast. Ook in Wageningen, waar ik toen nog woonde, was het wel even spannend. Gelukkig hebben wij het toen droog gehouden, maar er moesten veel mensen geëvacueerd worden. Niet alle mensen vonden hun huis en spullen naderhand weer droog terug.
Vorig jaar was ik op vakantie in Midden-Amerika. Daar moet je in veel hotels het toiletpapier in de prullenbak gooien, omdat de riolering het anders niet aan kan. Dan besef je je wel hoe verwend wij zijn door onze goede voorzieningen.
Ik waardeer het enorm om droge voeten te houden en me geen zorgen te hoeven maken over de zuivering van mijn afvalwater. In Nederland is het waterschap de bestuurslaag die daar verantwoordelijk voor is. Veel mensen weten wel dat er binnenkort verkiezingen zijn voor de Provinciale Staten, maar op diezelfde dag (18 maart) zijn er óók verkiezingen voor de waterschappen.
Maar waar gaan die verkiezingen nou over? Wat doet het waterschap precies en hoe is deze bestuurslaag georganiseerd? Ik sta zelf op de lijst bij Water Natuurlijk voor het waterschap Rivierenland, en ik vind het belangrijk dat mensen weten waarvoor ze kunnen stemmen. Daarom ga ik in dit stuk mijn best doen om iets uit te leggen over waterschappen.
Wat is een waterschap?
Een waterschap is een bestuurslaag, net zoals bijvoorbeeld de gemeente. Waterschappen hebben maar een beperkt aantal taken die, zoals de naam al doet vermoeden, allemaal watergerelateerd zijn. Het gebied van een waterschap hangt samen met de waterhuishouding, zoals de loop van een rivier. Waterschappen lopen dus dwars door gemeentes en provincies heen. Mensen die in Arnhem-Zuid wonen bijvoorbeeld vallen onder waterschap Rivierenland, terwijl de rest van Arnhem bij Rijn en IJssel hoort. De voorzitter van een waterschap is de dijkgraaf. Dat is zeg maar de burgemeester. De dijkgraaf wordt niet gekozen, maar benoemd door de regering.
Dan heb je nog het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur. Hier wordt het ietwat ingewikkeld. Het algemeen bestuur wordt deels gekozen via de waterschapsverkiezingen, maar deels wordt er gewerkt met vaste zetels. Zo hebben bijvoorbeeld grondeigenaren en bedrijven altijd een vast plekje in het algemeen bestuur. Maar sinds 1992 mogen wij burgers ook een aantal bestuursleden kiezen. De mensen op de gekozen en vaste zetels vormen samen het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur neemt beslissingen over o.a. de begroting en de verschillende projecten die een waterschap uitvoert.
Het dagelijks bestuur bestaat uit een paar mensen die ook in het algemeen bestuur zitten. Het algemeen bestuur bepaalt wie er in het dagelijks bestuur komen. Deze mensen besturen het waterschap, samen met de dijkgraaf.
Wat doet een waterschap?
Zoals ik hierboven al aangaf, is het waterschap verantwoordelijk voor rioolwaterzuivering. Maar ook voor veilige dijken, voldoende water (overstromingen zijn naar, maar grote droogte is ook niks), en soms voor het beheer van vaarwegen en gewone wegen in een bepaald gebied. In de praktijk betekent dit dat het waterschap zicht bezighoudt met bijvoorbeeld de bestrijding van muskusratten wanneer deze de dijken dreigen aan te tasten, en het uitbaggeren van waterwegen om te zorgen voor een goede doorstroming. Maar ook als recreatief watergebruiker heb je met het waterschap te maken. Zo worden er beslissingen genomen over visbeleid, en over het al dan niet sluiten van sluizen en stuwen in potentiële schaatsroutes. Dat laatste is natuurlijk alleen nodig in winters waarin het ook daadwerkelijk hard genoeg vriest om veilig schaatsijs te kunnen krijgen.
Wat valt er eigenlijk te kiezen?
Wat valt er nu eigenlijk te kiezen op 18 maart? Willen niet alle partijen gewoon dat de dijken stevig genoeg zijn en dat het rioolwater gezuiverd wordt? Nou, er zitten toch nog wel verschillen in wat de partijen willen. Zo kan je er bijvoorbeeld voor pleiten dat oevers wandelpaden moeten krijgen voor recreatie, of juist vinden dat de natuur zo veel mogelijk zijn gang moet kunnen gaan en helemaal geen paden willen. En moeten boeren wel of niet financieel gestimuleerd worden om meer natuurvriendelijke bestrijdingsmiddelen te gebruiken? Wil je hogere dijken, of meer ruimte voor rivieren?
Bij de vorige waterschapsverkiezingen lag de opkomst gemiddeld op zo’n 23 procent.[1] Ik hoop dat de opkomst dit keer hoger zal zijn en dat mensen een bewuste keuze maken voor het waterschapsbestuur. Mocht je geen zin en/of tijd hebben om verkiezingsprogramma’s te gaan lezen: er komt een kieskompas voor de waterschapsverkiezingen, vanaf 11 februari kan je daar terecht. Ik zou iedereen op willen roepen: ga stemmen! Is het niet omdat het zonde is geen gebruik te maken van je democratisch recht, dan wel omdat droge voeten en schoon water belangrijk zijn!
Hester Swart vindt het opmerkelijk dat zo’n nat onderwerp blijkbaar zo’n droog stuk kan opleveren.
[1] Herinner je je niet dat je hiervoor naar de stembus bent geweest? Dat klopt, dat kon namelijk niet. Je kon stemmen per post of via internet.
Afbeelding is afkomstig van Wikimedia Commons.
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Goed stuk!
Hoe werkt dat nou, jezelf verkiesbaar stellen?
En hoeveel zeggenschap over de (niet geringe) begroting van het waterschap heb je als lid van het algemeen bestuur?
En heb je ambitie om hoogheemraad te worden 😉
Dankje 🙂
Ik ben lid geworden van de vereniging Water Natuurlijk en vervolgens heb ik gesolliciteerd voor een plek op de lijst. Blijkbaar heb ik iets goed gedaan, want ik ben er op gekomen.
Het algemeen bestuur moet de begroting goedkeuren, anders mag het dagelijks bestuur er niet mee gaan werken. Hoeveel invloed je daar als individueel lid op hebt dat weet ik eerlijk gezegd ook (nog) niet.
Hoogheemraad (lid van het dagelijks bestuur) worden lijkt me op termijn wel mooi, maar daarvoor zou ik eerst nog wat meer kennis op willen doen.
Is het te vergelijken met het bestuur van een studievereniging? Wij kiezen wie er in het algemeen bestuur komt, en daarbinnen worden de dagelijks bestuursfuncties (voorzitter (dijkgraaf?), penningmeester, secretaris etc.) verdeeld?
Ik herinner me dat ik stemde op een waterschapspartij, en niet op een landelijke politieke partij, omdat ik van mening was dat waterschapspartijen het puur voor het water deden, terwijl ik me kon voorstellen dat landelijke politieke partijen alleen meededen voor politieke redenen. Ik kon me ook absoluut geen voorstelling maken van wat de PvdA in een waterschap wilde doen, allochtonen meer betrekken bij dijken? Of het CDA, meer kerken op dijken? SP, iedereen evenveel dijken, ongeacht hoeveelheid water? VVD, minder overheidsdijken, als je een dijk nodig hebt, dan bouw je er zelf maar één?
Ofwel, mijn stemadvies luidt: stem op de Waterschapspartij, die weten vast wel wat ze doen!
Goed advies?
Ik weet niet of het waterschapsbestuur precies te vergelijken is met de studievereniging die je noemt. Is het daar ook zo dat het dagelijks bestuur veel meer tijd kost, en dat het algemeen bestuur een soort controlerende functie heeft? In elk geval heeft het waterschap niet zoiets als een algemene ledenvergadering die het laatste woord heeft.
Ik vind dat ik, als kandidaat bij één partij, geen oordeel mag hebben over jouw stemadvies. Wat wel zo is: in het waterschap waar ik verkiesbaar ben zijn er twee partijen die specifiek op het waterschap gericht zijn en niet ook in de gemeentelijke, provinciale of landelijke politiek opereren. In elk geval staat het kieskompas nu online, dus daar kan je terecht voor jouw persoonlijke stemadvies: https://www.kieskompas.nl/
Dat is precies mijn probleem met waterschapsverkiezingen: wat is daar nu politiek aan?? Naast het in mijn optiek totaal onbelangrijke wel of geen paadje langs het water wil iedereen hetzelfde: droge voeten. Niet dat dat een issue is als je ruim boven NAP en buiten Limburg woont.
Dus nee, ik ga niet stemmen hiervoor, ik heb echt geen zin me daarin ook nog te moeten verdiepen. Je moet tegenwoordig al nadenken voer 2e-Kamer, provinciale en gemeenteraadsverkiezingen, zorgpolissen, energieleveranciers, tv- en internetproviders en weet ik wat niet nog meer waarbij meer keuze is, het moet een keer genoeg zijn.
Zoals ooit iemand (of nouja, eigenlijk een grote groep) in Noord-Amerika zei: “No taxation without representation.” De burger betaalt belasting aan het waterschap, dus dan vind ik uit principe dat de burger ook de mogelijkheid moet hebben om zich uit te spreken over de dingen die er met dat geld gebeuren.
Ik weet natuurlijk niet waar je woont, maar vergis je niet in die droge voeten. Het valt vies tegen hoe groot het deel van Nederland is dat onder water kan komen te staan. Ben je benieuwd hoe hoog het water bij jou kan komen? Vul dan hier eens je postcode in: http://www.overstroomik.nl/ Maar uiteraard gun ik je sowieso droge voeten, of je nu gaat stemmen of niet 🙂
Zeg, helemaal eens met je geklaag over het kiezen van zorgpolissen, energieleveranciers en providers, maar dat zijn de zegeningen van de vrije markt he! Je weet welke partij grotendeels verantwoordelijk is voor het genot dat wij consumenten mogen beleven aan het kiezen van dat soort dingen 😉
Wat betreft niet stemmen: das toch zonde? Dan kun je nog beter blind stemmen op iemand die stukjes schrijft voor vrij-zinnig!
Helemaal eens, maar ik kies liever voor die polissen dan het waterschap, dat levert me misschien nog iets op. En kan een andere overheidslaag die taak niet invullen? Provincie of gemeente? Ik weet dat het waterschap een oude traditie is, maar ben ik nu degene die gaat pleiten tegen tradities??
Ik woonde bovenop de stuwwal in Nijmegen en nu in Eindhoven, ook ruim boven NAP. En de Dommel is ook geen indrukwekkende rivier. Maar ik ben bang dat ik dus voor een ander waterschap mag stemmen, dus die stem voor Hester zit er niet in.
Succes. Ik vind het maar lastig om een mening te vormen over iets waar ik niet veel vanaf weet. Ik heb dat kompas proberen in te vullen maar kan er weinig van zeggen en ben het met bijna elke partij wel een keer eens.
Wel wil ik melding maken dat het waterschap de gemeenten op de vingers moet tikken op de dijk bij Hatert. Er is namelijk een halve kilometer niemandsland zonder straatverlichting richting Malden. Dat fietst zo lastig in de winter als je niet van nacht zwemmen houdt 😛
Hester,
Wat is, vind jij, de toegevoegde waarde van Waterschappen? Kunnen we die niet gewoon opheffen en taken overdragen aan het rijk / Rijkswaterstaat, of aan provincies? Dat is net zo democratisch, maar kost waarschijnlijk minder.
Groet,
Mieke
Hey Mieke, ik heb even gevraagd bij mensen die er verstand van hebben hoe dit zit. Blijkbaar kosten alle waterschapsbestuurders bij elkaar de belastingbetaler zo’n 12 miljoen euro. Als je hun taken overdraagt, dan kost dat aan extra taken en verantwoordelijkheden op andere plekken ook minstens 12 miljoen. Bovendien vallen de voor het waterbeheer logische grenzen totaal niet samen met die van de provincies, waardoor veel extra kosten gemaakt moeten worden om grensoverschrijdende wateren goed te kunnen beheren. Ik denk dus dat het wel de moeite waard is om de waterschappen in stand te houden. Voor mii bestaat de toegevoegde waarde vooral uit de expertise op één gebied en de handige indeling naar watergebieden.
Ik kom aardig in de buurt van Water Natuurlijk, maar helaas woon ik in Lyon, Frankrijk, dus je zult het zonder mijn stem moeten doen.
Sommige stellingen zijn wel ontzettend zinloos zeg: “Het waterschap mag niet op zondag werken” DAT MOETEN ZE TOCH HELEMAAL LEKKER ZELF WETEN???
PSP’92 Rivierenland wordt blijkbaar geleid door Ramon Barends, een raar mannetje dat mij ooit nog eens zo gek kreeg om me verkiesbaar te stellen voor de EP verkiezing en Nijmeegse raadsverkiezing. Blijkbaar heeft hij nu dus een nieuw doel gevonden in zijn leven…
Ach Ture, zolang dit komt van iemand die heeft meegedaan aan “The beauty and the nerd” maak ik me niet zo druk om die kwalificatie van je…
God schiep het water. De waterschappen dienen te rusten op Zondag. Joden en Moslims mogen wel de Dijken verzwaren want die Rusten op andere dagen. Kortom zelfde rede waarom ook de andere overheden niet veel doen op Zondag. Maar om er nou een stelling van te maken vind ik ook wat te crea ik heb geen idea en het klinkt wel hip