Maak bevrijdingsdag de belangrijkste feestdag

Wat hebben we gelachen om de drie in Oranje verklede toeristen die op 30 april in Amsterdam naarstig op zoek waren naar de viering van de nationale feestdag. Het drietal had er beter aan gedaan om toch maar de laatste versie van de Lonely Planet te kopen.

De verwarring is desondanks te begrijpen; Nederland is één van de weinige landen met een feestdag die niet ieder jaar dezelfde is. Sterker nog; het is niet altijd de verjaardag van het staatshoofd. Beatrix, jarig op 30 januari, vond het te koud om op die dag te koekhappen en bleef de verjaardag van haar moeder aanhouden. Willem-Alexander veranderde de feestdag weer in zijn verjaardag en het is nog maar de vraag wat Amalia – geboren op 7 december – gaat doen.

Nederland behoort samen met Thailand en Luxemburg tot de kleine minderheid van landen die de verjaardag van het staatshoofd tot nationale feestdag heeft gebombardeerd. Zelfs dictatoriale staten als Noord-Korea, Turkmenistan en Wit-Rusland vieren niet het bestaan van hun leider op de nationale feestdag.

Onafhankelijkheid

Veruit de meeste staten vieren de onafhankelijkheid of een andere staatkundige mijlpaal op hun nationale feestdag. België viert de eedaflegging van de eerste koning op 21 juli, Duitsland eert de hereniging op 3 oktober, Italië herdenkt op 2 juni de dag waarop het volk in meerderheid voor de republiek koos en Frankrijk feest jaarlijks om het begin van Franse revolutie op 14 juni. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Zo viert Spanje op 12 oktober dat Christoffel Columbus Amerika ontdekte en hebben Denemarken en het Verenigd Koninkrijk geen officiële nationale feestdag.

In die internationale trant zou het voor Nederland logischer zijn om te kiezen voor 15 mei als Nationale Feestdag. Op die dag werd in 1648 immers de Vrede van Münster getekend, waardoor Nederland als autonome staat werd erkend. 5 mei, de dag waarop Nederland haar vrijheid herwon na de Tweede Wereldoorlog is vanwege de huidige vieringen echter een logischere keuze. Het is een dag die voor de geschiedenis van Nederland veel meer betekenis heeft dan de geboorte van een koning of koningin.

Het zou niet meer dan logisch zijn dan de status van de Koningsdag of Bevrijdingsdag om te wisselen. Bevrijdingsdag zou de nationale feestdag bij uitstek moeten worden en Koningsdag een facultaire vrije dag. Daarmee wordt recht gedaan aan ons staatsbestel, waarin niet de koning, maar de vrijheid van burgers centraal staat.