Hoe Amsterdam de middelvinger opsteekt naar duurzaamheid

Amsterdam wil 150.000 ballonnen oplaten met de troonwisseling. Lees: 150.000 plastic zakken uitstrooien over de Provincies Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland ter meerdere eer en glorie van het koningspaar. Voor dit grapje is zo’n 150 ton helium nodig (reken ongeveer 1 liter per ballonnetje, met conservatieve schatting van verspilling bij het vullen), terwijl we midden in een Helium-crisis zitten. Ofwel: een typisch cadeau dat lijkt voort te komen uit het 20^e eeuwse denkbeeld van verspilling en vervuiling.

Weliswaar gaat het volgens burgemeester Eberhard van der Laan om biologisch afbreekbare ballonnen. Maar ook 150.000 biologisch afbreekbare ballonnen zullen nog jarenlang in het leefmilieu te vinden zijn, waar ze veel dierlijke slachtoffers zullen maken.

Gemeente Amsterdam doet haar duurzame best

Zo’n 150.000 ballonnen-actie druist natuurlijk volledig in tegen wat de gemeente Amsterdam zelf uitdraagt met prachtige slogans zoals: ‘Amsterdam beslist duurzaam‘. En haar stempel wil drukken als duurzame gemeente. ‘Kringlopen in beeld’, ‘Leidraad duurzaam inkopen’ of ‘Cradle tot Cradle’, Amsterdam doet het allemaal. Lukraak een paar voorbeelden waar de hoofdstad zoal mee bezig is:

• In stadsdeel Amsterdam Oost staan ‘zes slimme perscontainers voor de inzameling van plastic afval, die werken op zonne-energie’.
• In de ArenA liet men op 11/11/11, de Dag van de Duurzaamheid  Ajaxfans zitten op  ‘op duurzaam suiker’ (Serieus: ik verzin dit niet).
• En ook bij grote evenementen zoals TroonswisselingenSail Amsterdam  vindt de Gemeente Amsterdam het belangrijk dat ‘wordt ingezet op duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord evenementenmanagement’.

Maar met deze actie om 150.000 plastic zakken zomaar in de natuur te ‘gooien’ – al dan niet met vertraging door extra helium te verspillen – gaat onze hoofdstad lijnrecht in tegen al haar eigen prachtige duurzaamheids-initiatieven waarmee deze zelfde gemeente haar ondernemers, bewoners, en bezoekers probeert te verleiden tot een schoner en duurzamer Amsterdam. En daarmee ook tegen het ideaalbeeld waar deze projecten voor staan.

Gemeenteraad zet ook graag in op duurzaam

Ook de Amsterdamse gemeenteraad is regelmatig met duurzaamheidsvraagstukken bezig: In 2012 nam men unaniem (!) een motie aan om zwerfplastic tegen te gaanen duurzame tassen te introduceren, bij onder meer  supermarkten.

Gemeenteraadsleden en politici deden van harte mee bij het initiatief van “Plastic Visschen“, in de Amsterdamse grachten. Hier werd met bootjes door de Amsterdamse grachten gevaren om alle drijvende plastic vuilnis er uit te vissen. En via deze positieve actie vroeg men aandacht voor het globale idee van de hoeveelheid plastic die we in de natuur plempen en een immense plastic vuilnisbelt creëert in de oceaan: de kunststofarchipel… waar deze 150.000 helium-gevulde plastic zakken, uiteindelijk ook weer aan bijdragen.

Helium-crisis? Helium-crisis!

Tenslotte raakt deze 150.000-voudige ballonnen-waanzin ook de kern van de huidige helium-crisis.
Helium is een element, we kunnen het niet zelf fabriceren. Het is een steeds schaarser wordende eindige grondstof en wordt al sinds 1925 beschouwd als strategische grondstof. Toch is er een steeds grotere vraag naar Helium: in de industrie, het wetenschappelijk onderzoek, en in ziekenhuizen. Helium wordt gebruikt vanwege de super-koelende eigenschappen, voor supergeleidende magneten bijvoorbeeld (zoals in MRI-scanners) maar ook voor de omgeving waarin we optische fibers en LCD-schermen kunnen fabriceren. De Helium-criss is niet een alom-bekend fenomeen, misschien ligt daar ook een vraag voor de nieuwsmedia?

Schattingen geven dat de heliumvoorraadnog voor slechts 25 à 30 jaar toereikend is. Nu zal eenmalig 150.000 ballonnen niet direct een gigantisch gat in de huidige wereldvoorraad eten, maar een dergelijke actie is een verkeerd signaal.

Geen dikke middelvinger, maar duurzaam en schoon!

Het is triest om jezelf als gemeente zo onderuit te halen. In het bijzonder omdat het onze hoofdstad betreft. Een trotse gemeente die dus enerzijds veel moeite, mensen en middelen wil steken in maatregelen die aandacht geven aan duurzaamheid en verspilling, maar nu dus in haar dikke middelvinger opsteekt tegen al deze initiatieven en het ideaal waar zij voor staan. Want bij duurzaamheid gaat het niet om iets wat je een keertje ‘voor de leuk’ doet, maar om een basishouding die voortkomt uit gezond en verantwoord nadenken over de eigen leefomgeving.

Dus, lief Amsterdam, kom alsjeblieft ook nu met dat duurzame verstand, en schuif dit waanzinnige plan aan de kant. Kom als hoofdstad met iets prachtigs. Iets dat niet een dikke middelvinger uitsteekt, maar juist erkenning en besef uitdraagt van de tijden waarin we leven. Waar we later zonder schaamte en schande op terug kunnen kijken. En onze hoofdstad aan het begin van de 21e eeuw zichzelf niet belachelijk maakt door enerzijds een veelzijdige kamasutra van duurzame verleiding te betrachten, en anderzijds nietsontziend de stad en provincie te treffen met een on-majesteitelijke plastic lozing.

Dit weblog is ook te lezen op de site van Ernstjan van Doorn