Eén gezicht zegt meer dan duizend onbekende individuen
Het gaat gelukkig goed met Malala Yousafzai. De jongedame werd het gezicht van alle meisjes in Pakistan die naar school willen, maar daar door de Taliban van worden weerhouden. Via de BBC hield ze een weblog bij waarin ze sprak over de problemen in haar omgeving. De situatie kreeg pas echt aandacht nadat de Taliban haar als wraakactie probeerde te doden terwijl ze in de bus van school naar huis toe reed. Aandacht vanuit de Pakistaanse overheid en de internationale gemeenschap voor het onderwijs van miljoenen meisjes is, dankzij Malala, groter dan ooit.
Gemiddeld zit er in iedere klas op de middelbare school wel een kind met homoseksuele gevoelens. Waarschijnlijk zijn het zelfs meerdere kinderen per klas. Toch worstelen veel van deze kinderen met hun gevoelens: schaamte, angst om gepest te worden of misschien zelfs te worden afgewezen door de religieuze gemeenschap. Een dagelijkse worsteling van vele tienduizenden jongeren die zich buiten het zicht van de massa voltrekt. Met het TV programma “KRO’s Uit de Kast” maakte presentator Arie Boomsma de strubbelingen zichtbaar voor een groter publiek door enkelen van hen te interviewen en te ondersteunen bij het onthullen van hun geaardheid in de sociale omgeving. De aangrijpende beelden geven de problemen een gezicht. Hierdoor ontstaat er voor buitenstaanders veel meer aandacht en begrip voor het probleem.
In Nederland verblijven enkele honderden tot duizenden minderjarige asielzoekers die al zo lang in Nederland verblijven dat ze meer Nederlander zijn dan Afghaan, Somaliër of Angolees. Een paar jaar geleden gaf nog bijna niemand erom. Regels waren regels. Voor de humaniteit was weinig aandacht. De cijfers dienden zich maar aan de regels te houden. Cijfers zijn eenvoudig te negeren.
Totdat één van deze kinderen, Sahar, haar verhaal onder de aandacht bracht via de media. Een assertieve en slimme jongedame zou worden uitgezet naar Afghanistan. Een meid die het hier goed deed op de middelbare school, moest verhuizen naar een land waar ze de taal nauwelijks sprak, waar ze waarschijnlijk zou worden gedwongen gesluierd over straat te gaan, en waar ze haar leven waarschijnlijk zonder onderwijs of werk zou moeten voortzetten.
Niet veel later maakten we kennis met Mauro. De jongen die op zijn tiende vanuit Angola op het vliegtuig naar Nederland werd gezet. Een lieve goed ingeburgerde knul die Limburgser praat dan de onverstaanbare minister die hem het land uit wilde zetten. Individuele politici van partijen die eigenlijk voor de harde regels waren, gingen na het horen van zijn verhaal overstag: Mauro moest blijven. Dat vonden met hen vele Nederlanders.
Per jaar plegen honderden jongeren zelfmoord. Velen van hen zullen zich zo hebben gevoeld als Tim Ribberink. Tienduizenden jongeren worden dag in dag uit gepest en buitengesloten. Toch hebben de cijfers de massa jarenlang redelijk koud gelaten.
De rouwadvertentie van Tim Ribberink met foto en de tekst heeft pesten in Nederland een gezicht gegeven. Aandacht voor het probleem is groter dan ooit. De media staan er vol mee en kinderprogramma’s nodigen gasten uit die vertellen over hoe zij vroeger gepest zijn en hoe ongelukkig hen dat heeft gemaakt. Waarschijnlijk praten ouders er met hun kinderen over, zodat eventuele problemen tijdig bespreekbaar worden, en zodat hun kinderen hopelijk beter zorgen voor hun klasgenootjes.
De situaties van de hierboven beschreven jongeren zijn helaas niet uniek. Voor sommige buitenstaanders zijn de grote groepen waar zij deel van uitmaken aanleiding om de problemen rond een individu te bagatelliseren. In werkelijkheid dwingen de individuen juist af dat een probleem, tot dan toe slechts een gezichtsloos cijfer, niet gebagatelliseerd kan worden. Onbekend maakt onbemind.
Voor Tim en vele jongeren met hem komt de aandacht voor pesten helaas te laat, maar dankzij Tim staat het onderwerp weer bovenaan de agenda. De foto van Tim en de aangrijpende woorden in de afscheidsbrief aan zijn ouders kan een mens onmogelijk negeren.
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Je hebt gelijk met je analyse, maar toch vind ik het niet in alle gevallen wenselijk om een individu letterlijk en figuurlijk het gezicht te laten zijn van een probleem. Het risico is groot dat dan juist de wensen van en oplossingen voor een deel van de personen die een soortgelijk probleem hebben worden gebagatelliseerd.
Je bedoelt dat alle beleid wordt gevormd voor een prototype zoals het bekende individu? Hoewel dat uiteraard mogelijk is, denk ik dat als er daadwerkelijk zo weinig kennis over de totale groep bestaat, er zonder dit individu misschien wel helemaal niet zou gebeuren.
Volgens mij hoeft aandacht voor een individu beleid dat (zoveel mogelijk) generiek is voor de hele groep niet per se in de weg te staan. Een algeheel gebrek aan aandacht lijkt me vaker een probleem.
Dat het individu als uitgangspunt wordt genomen. We zagen dat bij Sahar en Mauro. De vraag in de discussie was niet wat het beleid zou worden, maar of Mauro in Nederland kon blijven.
Naar aanleiding van de rouwadvertentie van Tim Ribberink vonden overal op internet discussies plaats. Van mensen die zich massaal druk maakten om pesten tot mensen die een mening hadden over Tim Ribberink, zijn ouders en zijn opvoeding. Behalve dat het kennelijk in de aard van de mens ligt om er op los te speculeren en allerlei aannames worden gedaan zonder dat we weten wat er eigenlijk aan de hand is (daarmee bedoel ik niet in dit stuk, maar in het algemeen op discussiefora), vraag ik me af of dit de manier moet zijn om mensen bewust te maken van de gevolgen van beleid of van hun daden.
Ik vind dit echt volledig de omgekeerde wereld. Goed (landelijk) beleid maak je door naar de grote lijnen te kijken, niet naar een individu. Door dan telkens de emo-kaart te spelen, zoals bij Sahar en Mauro, maakt het maken van fatsoenlijk beleid onmogelijk.
Natuurlijk moet bekeken worden of bepaalde groepen niet onevenredig hard getroffen worden, maar als men vind dat asielzoekers die afgewezen zijn terug moeten, dan moet dat niet telkens tegengewerkt worden met een zielig gezichtje.
Je reactie verrast me niet. Natuurlijk moet goed landelijk beleid worden gemaakt voor grote groepen en niet voor individuen. Maar mensen zijn mensen, net als jij en ik, en zijn vooral bezig met hun eigen problemen, of problemen waarin zij zich kunnen verplaatsen. Problemen van onzichtbare groepen krijgen hierdoor nauwelijks aandacht, ondanks dat dit vaak prangend is. Sahar en Mauro brachten onder de aandacht wat het betekent om een hier gewortelde jongere terug te sturen naar een land van herkomst.
Je doet dit nu af met “de emo kaart spelen” wat “fatsoenlijk beleid onmogelijk zou maken”. Maar hoe verhoudt zich dat tot de problemen waar doorsnee burgers en beleidmakers zich mee geconfronteerd zien? Afbouwen van de HRA, verhogen van pensioenleeftijd, bezuinigen op persoonsgebonden budgetten. Alle grote maatschappelijke weerstanden zijn gestoeld op emoties die weer tot stand komen door ervaringen en belangen van mensen. Ik zie het als de taak van politici en media om burgers en beleidmakers te confronteren met de individuele consequenties van beleid. Niet omdat dat individu vervolgens per definitie alle rechten in zijn/haar voordeel dient te hebben, maar omdat het veel te makkelijk is om de belangen van mensen te negeren als hun leed onzichtbaar is. Pas als men zich oprecht in de consequenties van beleid kan verplaatsen kan men zo goed mogelijk beleid maken voor iedereen.
Natuurlijk is het goed om te bekijken wat beleid voor mensen betekent. Maar dat kan ook op een normale manier, door cijfers te tonen voor groepen oid. Er wordt toch ook geen huilende huiseigenaar dag na dag in beeld gebracht omdat de HRA wordt afgebouwd terwijl hij net in 2008 een maximale hypotheek is aangegaan? Uiteindelijk is elke beslissing wel slecht voor iemand, maar de manier waarop Sahar en Mauro werden gebruikt vind ik sabotage van goede beleidsvorming.
Een meerderheid in Nederland is voor het uitzetten van mensen die zijn afgewezen, omdat met niet nog veel meer niet-westerse immigratie wil. Maar zodra zoiemand dan huilend in beeld verschijnt zijn ze tegen het uitzetten van die ene persoon. De rest mag natuurlijk wel worden uitgezet. Niet consequent, maar ik vind dat je als landelijke overheid die grote lijnen moet oppakken, en niet je beleid moet baseren op emotionele reacties rondom een persoon.
Je moet inderdaad een representatief persoon eruit pikken. Als 1 iemand benadeeld wordt, maar het voor 99 anderen een rechtvaardig beleid is, moet je niet die ene eruit pikken om een punt te maken. Dat zou inderdaad saboteren zijn.
Maar ik denk ook dat het belangrijk is dat je niet alleen naar koude cijfers kijkt. Vanachter een bureau met een Excel sheet kun je te veilig zijn voor de werkelijkheid van je beleid.
Daarom is het inderdaad juist goed statistieken een representatief menselijk gezicht te geven. Uiteindelijk lijkt het me de bedoeling dat beleid de samenleving dient. Dus dat geluk voor zoveel mogelijk mensen wordt nagestreefd, wat gelijk staat aan minimalisatie van persoonlijk ongeluk of drama.
Ik vind dat het ervan afhangt welk punt je wilt maken. Op de 100 veroordelingen bijvoorbeeld kun je zoeken naar 1 onterechte veroordeelde. Vind je die dan is er niet altijd sprake van falend proces. Dus dat zou een verkeert punt zijn.
Er is wel sprake van iemand die repuatie herstel verdient met alle bijbehorende maatregelen van eventuele schade vergoeding.
Er is ook sprake van een evaluatiepunt om wellicht het systeem bij te schaven.
En zo zijn er meer voorbeelden met andere uitkomsten. De persoon hoeft dus niet representatief te zijn. Wel passend bij de conclusie in representiviteit
Je kan het ook zien als voorlichting. De meeste Nederlanders willen niet meer asielzoekers aannemen, omdat ze niet meer niet-Westerse allochtonen willen. Ze hebben daar blijkbaar met negatieve associaties bij, die mij meer veroorzaakt lijken door problemen met bijvoorbeeld Antilliaanse en Marokkaanse jeugd.
Op het journaal zien ze dan een (misschien niet helemaal representatief) voorbeeld van zo’n jonge asielzoeker, waardoor ze beseffen dat het niet gaat om sissende mocro’s met bontkraagjes, maar om nu al veel beter ingeburgerde hardwerkende jongeren. Soms passen mensen hun grotere ideeën aan na het zien van individuele gevallen.
Wat Lisa zegt dus eigenlijk.