De zure spruitjes van Rutte I
Na de verkiezingen in 2010 was ik aanvankelijk blij. Eerlijk is eerlijk, liever had ik gezien dat de PvdA groter werd dan de VVD, maar het CDA werd gehalveerd en D66 en GroenLinks hadden het in verhouding tot de keer daarvoor goed gedaan. De verkiezingsuitslag stond niet veel toe. Een samenwerking tussen de haantjes van het CDA en de PvdA was onwaarschijnlijk. Ook D66 en CDA zouden botsen. Het CDA had een breekpunt gemaakt van morrelen aan de hypotheekrenteaftrek terwijl Pechtold desgevraagd liet weten geen heil te zien in een regeerakkoord dat niet zou beginnen de excessen binnen de dure hypotheekrenteaftrek-regeling aan te pakken. De SP deed het goed, maar zal op nationaal niveau niet snel een akkoord bereiken met de VVD. In nieuwe LPF-perikelen met de rancuneuze amateurs van de PVV had niemand zin. Hoewel zowel links als rechts flink wat water bij de wijn zou moeten doen, leek Paars+ de enige reële mogelijkheid, aldus deze amateur-analist. Met de juiste wil bij de vier partijen had het een mooi programma kunnen opleveren. Onderwijs, individuele vrijheden, duurzaamheid, werkgelegenheid en economie hadden centraal kunnen staan in een kabinet zonder spruitjeslucht. Hoewel, misschien een klein beetje PvdA-spruitjeslucht.
Helaas bleek de wil van Verhagen om te regeren sterker dan het geweten van zijn partij en kon ook Rutte zijn achterban overtuigen van een minderheidskabinet onder de schaduw van Geert. De merkwaardige samenwerking op basis van de krapst mogelijke meerderheid hield het langer vol dan menigeen had verwacht. Het minderheidskabinet van VVD en CDA stelde beleid op voor de vier partijen waardoor het uiteindelijk gesteund werd: VVD, CDA, PVV en SGP. Een stem op de SGP leverde nog nooit zoveel op als in 2010. Rutte verkocht zijn liberale ziel voor het premierschap en de spruitjes geurden nog nooit zo muf als in het tweede decennium van het derde millennium.
Toen iedereen de hoop op een breuk al had laten, varen knalde het kabinet na zeven weken Catshuisonderhandelingen alsnog. Uit de timing, een ongelukkiger moment voor B.V. Nederland was er niet, blijkt de professionaliteit van beroepspestkop Geert Wilders. Het valt te hopen dat er op korte termijn verschillende “logische” maatregelen worden genomen uit “damage control”. Nu Geert uit beeld is zou de AOW-leeftijd sneller stapsgewijs kunnen worden verhoogd naar (uiteindelijk) 67 jaar, en moet de woningmarkt gered worden door de HRA af te bouwen tot iets dat het bezit van koopwoningen bevordert in plaats van onmogelijk maakt voor starters.
Maar voor een nieuw kabinet, dat een pakket moet opstellen om de begroting, ook voor de langere termijn, weer op orde te krijgen, zullen er nieuwe verkiezingen komen. Wat de kiezer verkiest zal slechts de toekomst leren, maar volgens mij moet een vrijzinnig midden voorkomen dat Nederland verder verzuurt. Oude spruitjes horen in de kliko.
- Lees het vervolg: Urgente oproep aan D66, PvdA en GroenLinks
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Wat definieer jij als ‘spruitjeslucht’?
Ouderwetse bekrompenheid.
Waar zit de ouderwetse bekrompenheid in bij de huidige coalitie? En in hoeverre had je in een coalitie met PvdA, VVD, GL en D66 de ouderwetse bekrompenheid zien komen van de PvdA en niet van de VVD, of van een van de andere partijen?
Ik vraag een beetje door, maar ik vind “spruitjeslucht” een kreet met weinig inhoud, en wat ‘ouderwets’ en ‘bekrompen’ betekenen verschilt volgens mij behoorlijk van persoon tot persoon.
Sowieso: hoezo verwacht je van een kabinet waarin de VVD de grootste is dingen op het gebied van onderwijs en duurzaamheid?
De PvdA is in veel opzichten toch wel de partij die, niet in de laatste plaats onder invloed van de vakbonden, veel verworvenheden uit het verleden wil behouden. Ook wanneer deze redelijkerwijs eigenlijk aan vernieuwing toe zijn (bijv. de AOW leeftijd). Ook het geforceerde M/V/M/V op de PvdA-kieslijst geeft naar mijn mening aan dat de partij er niet in slaagt emancipatie inhoudelijk te bewerkstelligen. En de sociaal-economisch zwakkeren waar de PvdA vaak terecht een lans voor breekt worden naar mijn mening wel onnodig vaak als “zielig en hulpeloos” weggezet waarbij naar mijn mening de inzet vaak teveel is “de sterkeren zullen jullie onderhouden” in plaats van “de sterkeren zullen jullie de ondersteuning bieden die nodig is om (waar mogelijk) volwaardig mee te doen”. Nu klinkt dat misschien als een flauw nuanceverschil maar het is naar mijn mening een significant verschillende insteek.
Dat ik de PvdA als meer bekrompen wegzet dan de VVD heb ik in alle eerlijkheid gelogen om het contrast met wat er in deze constructie van de VVD terechtkwam te benadrukken. De VVD is natuurlijk al jaren niet meer de partij waarvan de enkele vrijzinnig liberale denkers binnen die club nog steeds dromen dat ze is. Dit kabinet heeft Nederland terug in haar schulp gedrukt. Softdrugs en haar gebruikers verder gecriminaliseerd in plaats van deze te legaliseren in de lijn die Nederland naar mijn mening behoort te volgen. Tegen beter weten in (maar ten gunste van de veelverdiende achterban) krampachtig vastgehouden aan de onbegrensde hypotheekrenteaftrek. Er wordt tegemoet gekomen aan discriminerende weigerambtenaren en als het aan minister van Bijsterveld lag kwam er ook geen aandacht voor seksuele diversiteit in het voortgezet onderwijs als scholen dat (vanwege hun grondslag?) niet zelf willen.
Als het aan de VVD ligt is het onderwijs zo goed als de volger het kan betalen, en is duurzaamheid een probleem van de volgende generatie. Dat lijken me echter bij uitstek onderwerpen waarop GroenLinks en D66 iets mee willen bereiken in een samenwerking.
Je argument snap ik niet helemaal, misschien omdat je het met verkeerde voorbeelden onderbouwt. Als het gaat om de AOW-leeftijd is de PVDA niet de partij die staat op ’65 blijft 65!’. De PVDA wil net als de meeste andere Nederlandse partijen wel degelijk een verhoging van de AOW-leeftijd naar 67.
Wat betreft M/V/M/V of V/M/V/M kun je wellicht beargumenteren dat het een reliek uit het verleden is. Aan de andere kant is de emancipatie nog steeds niet voltooit en is de samenleving en de politiek op veel vlakken nog steeds patriarchaal. Dat kan niet simpelweg genegeerd worden.
Het verschil wat je aangeeft met betrekking tot onderhouden en meedoen kan ik dan wel weer enigszins inkomen. De manier waarop jij het aangeeft is sterk gericht op liberaal individualisme, terwijl de PVDA meer van solidariteit uitgaat. Om die solidariteit als ouderwets en spruitjeslucht neer te zetten gaat me iets te ver. Vergeet niet dat het liberalisme al meer dan 300 jaar oud is, daarbij vergeleken is het socialisme met haar 150 tot 200 jaar nog een jonge dame. Bovendien leven we al sinds 1848 in een min of meer liberaal ingerichte samenleving. Er is dus net zo goed een punt voor te maken dat aan dat liberalisme een bepaalde spruitjeslucht kleeft.
Het gaat me er overigens niet om wie er nou ouderwets en behoudzuchtig en vooruitstrevend is. Het lijkt me op zichzelf een onzinnig wedstrijdje verpissen om te blijven hangen in wie het hardst naar spruitjes stinkt.
De verhoging van de AOW leeftijd onder Balkenende IV ging, als ik mij niet vergis, niet van een leien dakje…
Verder komt je vergelijking met het liberalisme zeker overeen met hoe de klassieke denkers als John Stuart Mill (overigens 19e eeuw) het vormgaven: met de plicht te investeren om mensen mee te laten doen. Dat is helaas iets heel anders dan hoe neoliberalen het over het algemeen vertalen tot een “ieder voor zich en god voor ons allen”. Het socialisme is overigens slechts enkele decennia nieuwer dan bijv. Mill’s opvattingen (hij lijkt me een stuk relevanter in deze discussie dan bijvoorbeeld Adam Smith die zich vooral met een andere discussie bezighield en daarbij überhaupt niet zo’n kille implementatie bepleitte als veel neoliberalen), maar de tijd waarin een opvatting uit stamt bepaalt hoe bekrompen die al dan niet is. Stuart Mill hekelde zure spruitjes, en ik hekel veel van diezelfde spruitjes momenteel nog steeds!
Dat het nu op een wedstrijdje verpissen over de spruitjes begint te lijken was overigens niet mijn bedoeling, de spruitjes betrof slechts een kapstokje voor het grotere verhaal, van hoe Maxime en Mark Nederland met het volle verstand in deze baggerput gestort hebben.
Het liberalisme gaat al een paar honderd jaar verder terug dan Mill. In feite kan John Locke als grondlegger van het politieke liberalisme beschouwd worden, met zijn idee van een kleine overheid die zich beperkt tot het beschermen van ‘life, liberty and property’.
De gedachte van Mill is wat mij betreft zeker interessant. Ik heb in m’n eerste jaar politicologie On Liberty met veel interesse gelezen. Later ben ik tot het inzicht gekomen dat Mill een heel cruciaal punt mist, namelijk het idee dat de mens fundamenteel een sociaal wezen is. Daar hebben mijns inziens het liberalisme en het utilitarisme van Mill te weinig aandacht voor, met hun nadruk op het individu.
Overigens zou je Mill in zekere zin evengoed ook als sociaal-democraat kunnen beschouwen. Hij mag volgens mij wel als een van de grondleggers van het verheffingsideaal worden bestempeld. Dat is in mijn ogen toch wel een van de zaken die de sociaaldemocratie waardevol maken. Helaas heeft de sociaaldemocratie, sinds het meer de neoliberale kant is opgegaan, dat verheffingsideaal steeds meer uit het oog verloren.
@Herman
Maar het beleid dat ik voorsta m.b.t. de zwakkeren is natuurlijk niet het een liberalisme dat zich beperkt tot ‘life, liberty and property’ (en een ieder voor zich en goed voor ons allen), dat zou je me in de mond leggen maar bestrijd ik ten zeerste! (en je weet natuurlijk ook donders goed dat ik er zo niet over denk).
Volgens mij is de term “sociaal liberaal” er eentje die deze stroming goed beschrijft. Een huwelijk tussen het liberalisme van Mill en verschhillende sociaal democratische waarden. Die onderkent dat de mens een groepsdier is en dat er met collectiviteit ook veel te organiseren valt, maar ook de individuele ontplooiing (dmv collectiviteit!) wil bevorderen en individuele vrijheden koestert. Utilitarisme is veel gevallen een interessant model om als basis te nemen, maar ook niet altijd (niet in de laatste plaats omdat het door een overdaad aan moeilijk kwantificeerbare parameters onwerkbaar wordt).
Ik moet bekennen dat ik Locke nooit heb gelezen, daar durf ik me dan ook minder goed over uit te laten.
Het is geenszins de bedoeling om je dat in de mond te leggen. Slechts om de liberale traditie te duiden. Wat mij betreft is het sociaal-liberalisme wel als extensie van het individuele liberalisme te beschouwen. In de zin dat het nog steeds sterk op individualisme gericht is, maar oog heeft voor het idee dat iedereen zich als individu moet kunnen ontplooien.
Interessante discussie overigens, maar volgens mij dwalen we wel heel erg van het onderwerp van je blog af. 😉
ok.. check het uit… Spuirtjeslucht^heelveel: http://www.nu.nl/media/2795606/overheid-verplicht-uitzending-gemist-tijdslot.html
Inderdaad.
Voor ieder normaal medium heb je waar zover ik begrijp van die kinder software. Of gewoon moeders/vaders danwel oppas die om 3 uur s´middags binnenlopen en zeggen: ´he kijk eens wat anders of je bent je tablet/PC een week kwijt´.
Nu moet de publieke omroep een of andere sociaal wenselijk rooster gaan aanhouden. Terwijl de ketterse commerciele internet nog steeds alle vrijheid heeft. Ht is alsof je de school cafetaria alleen spruitjes, vieze saus, slecht bereid witlof en snoep laat verkopen. Terwijl er min of meer 20 m verder een tent staat met friet, snoep en snacks.