Collegegeldvrij besturen 3.0
Studeren is investeren. In jezelf, maar ook in de samenleving. De titel van Zijlstra’s beleidsnotitie over studiefinanciering had beter over de actieve student kunnen gaan. De actieve student investeert namelijk fors. Ook in financiële zin. Waar bestuurders en toezichthouders in de grote-mensen-wereld duizenden euro’s ontvangen voor een paar vergaderingen, adviesbureaus honderden euro’s per dagdeel rekenen en trainingsbureaus als paddenstoelen uit de grond houden, ‘verdient’ de studentbestuurder meestal een paar euro’s per dag. En dan heb ik het niet eens over de duizenden studenten die commissies vullen, activiteiten organiseren en trainingen aanbieden om hun mede-studenten te helpen. De rekening bestaat in veel gevallen uit studievertraging en – mede hierdoor – een hogere studieschuld.
Extracurriculaire ontwikkeling is wenselijk. Dat vindt het kabinet ook. Studievertraging wordt echter flink afgestraft en dat levert een merkwaardige spanning op. Dat vrijwilligerswerk wordt beboet met 3000 euro per jaar vinden ook Boris van der Ham (D66) en Anne-Wil Lucas (VVD) onwenselijk. Daarom dienden zij een amendement in, afgeleid van het plan Collegegeldvrij besturen 3.0. Hierdoor ontlopen fulltime studenten (lees: vooral bestuurders van gezelligheidsverenigingen) de langstudeerboete. Over plannen 1 en 2 kan ik kort zijn; deze waren een prachtig staaltje lobbywerk van de landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) om een paar honderd studenten uit hun achterban een financiële injectie te geven, maar desastreus voor het studentenleven. Want ja, dat bestaat uit meer dan lid zijn van een studentengezelligheidsvereniging. Argumenten zijn hier te lezen.
Collegegeldvrij besturen 3.0 is een bijgewerkte – en laten we eerlijk zijn, fors verbeterde – versie van de eerdere plannen. Eerder was het stukgelopen omdat OCW weinig trek had om jaarlijks 1.1 miljoen euro te besteden aan een paar honderd studenten die in de ogen van een aantal ambtenaren niet veel anders deden dan rondhangen op de sociëteit en bier drinken. Maar de LKvV gaf hun idee niet op. En terecht natuurlijk, want van bestuurders van belangenorganisaties mag worden verwacht dat zij voor hun leden opkomen.
Het idee achter het plan is sympathiek. Bovendien is het positief dat Kamerleden bestuurswerk relevant vinden en hun best doen een wettelijke oplossing te vinden voor bestuurders die gedupeerd worden door de langstudeerboete. Sympathiek element is ook dat de bal nu bij de instellingen ligt die zich daardoor op het actieve studentenleven kunnen profileren. Voortaan vinden we in voorlichtingsfolders niet alleen informatie over hoe goed de instelling is, maar ook hoe geweldig de studentenverenigingen zijn. Het is niet ondenkbaar dat Studiekeuze123 in de toekomst niet alleen studies vergelijkt, maar ook de kwaliteit van de verenigingshuizen, de prijs van het bier, de ontgroening en de tradities binnen disputen en jaarclubs. Allemaal bijzonder nuttig voor de profilering van de universiteit.
Dat een VVD-Kamerlid het voorstel indient is opmerkelijk omdat de VVD ook voorstelde de wet studiefinanciering te veranderen waardoor duizenden studenten met ‘weigerachtige of onvindbare’ ouders hun aanvullende beurs kwijtraken, simpelweg om te bezuinigen de wet te versimpelen. Maar waar de VVD het enerzijds legitiem vindt om duizenden mbo, hbo- en wo-studenten (die waarschijnlijk in een lastige thuissituatie zitten, ouders zijn namelijk niet zomaar onvindbaar en ‘weigerachtig’) financiele middelen af te nemen omwille van het ‘versimpelen’ van een wet, doet de VVD anderzijds een poging om een extra regeling in de wet op te nemen ten gunste van een paar honderd studenten. Nu mag van mij een wet zo ingewikkeld mogelijk zijn als zij hierdoor beter wordt, maar het is nu wel heel makkelijk verworden tot een gelegenheidsargument.
Anders dan wordt gesuggereerd is deze maatregel niet gratis en al eerder kwam Foliaweb met een aantal praktische haken en ogen. Een onderwijsinstelling die veel fulltimers heeft loopt het collegegeld van deze studenten mis, maar dient de bestuurders wel te faciliteren. Ook is het de bedoeling dat de betreffende fulltimers een beurs ontvangen. Prima, want een actief studentenleven is een aanwinst voor iedere instelling. Wanneer een profileringsfonds een bodemloze put is, was dit geen enkel bezwaar. Echter dit fonds bevat vaak een beperkt bedrag. Hieruit wordt ook de beurs voor de kleinere studie-, sport-, culturele-, etc-, verenigingen, de beurs voor topsporters, zwangere studenten en niet te vergeten gehandicapte en zieke studenten betaald. Al eerder gaf de LSVb aan te vrezen dat zij de dupe zouden worden van een dergelijk plan.
Collegegeldvrij besturen is een laatste strohalm. Waar organisaties zich aan vastklampen omdat er anders helemaal niets van het studentenleven overblijft. Jongerenorganisaties durven de nadelen nauwelijks te noemen. De Nationale Jeugdraad is ‘blij met de steun van de VVD’, maar hoopt dat het idee consequent wordt doorgevoerd. En juist daar wringt de schoen, want het amendement sluit parttimers consequent uit. Sterker nog, het amendement maakt de kans op goede regelingen voor parttimers kleiner. Dit ligt namelijk op het bord van de instellingen, die met steeds minder middelen meer studenten moeten bedienen. Omdat de vraag vanuit studenten naar een fulltime functie zal stijgen, is het denkbaar dat het College van Bestuur een maximum gaat op het aantal fulltime bestuursfuncties. (Studie)verenigingen zonder fulltime bestuur zullen ophouden te bestaan of minder activiteiten kunnen organiseren. Medezeggenschappers zullen moeilijker te vinden zijn en hun invloed zal afnemen. Jammer, want dit is juist de groep die belangrijk werk verricht voor de kwaliteit van het onderwijs, degenen die de onderwijsbestuurders controleren en namens de studenten meepraten over het onderwijs. Het lijkt me dat een Kamerlid dat op twitter steevast het motto #delatomhoog heeft, juist zou moeten opkomen voor deze groep. Met de juiste invulling zou het amendement het actieve studentenleven én de positie van de studentmedezeggenschap kunnen versterken. Nu versterkt het vooral de positie van de bierdrinkende student.
Lisa Westerveld is dol op corpsballen, maar vindt niet dat zij meer rechten verdienen dan andere studenten.
~ update ~
VVD onderwijswoordvoerder Anne-Wil Lucas licht haar motivatie via twitter toe:
LKvV vicevoorzitter van ’10/’11 Maarten van de Wetering laat via datzelfde medium weten niet zoveel met argumenteren op te hebben:
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Voor wie er goed over nadenkt is het overduidelijk dat er haken en ogen zitten aan een plan voor collegeld besturen. Het is wel goed dat dit op deze manier onder de aandacht wordt gebracht. Immers op het eerste gezicht lijkt het een plan wat vol gejuich zo snel mogelijk moet worden geregeld.
Vraag is wel hoe kan dit beter.
Zonder collegeld vrij besturen wordt het verenigsleven helemaal een lastig verhaal.
Wat wel opvallend is, is dat het voornaamste probleem wat je aankaart het collegeld, eigenlijk een marginaal bedrag is. LAten we zeggen 1% van de collegeld inkomsten van de universiteit of nog minder. En als we alle andere bronnen van inkomsten erbij tellen dan wordt het nog vele malen minder.
Zou het echt zo lastig zijn voor de medezeggenschap om dit kleine bedrag bij de universiteit los te peuteren. Immers zoals je zegt een verenigingsleven is aanwinst voor je universiteit en trekt studentn. Wellicht dat zelfs het personeel van een universiteit liever een levendig dan een mank studentenleven ziet. Wieweet misschien kan er zelfs regionaal worden geworven voor het profileringsfonds buiten de universiteit.
Het enige wat ik zou gauw voor de politiek kan verzinnen is dat de vrijstelling zodanig inelkaar zet dat universiteiten een eigen bijdrage kunnen vragen, het aantal uren mag versoepelen en in mag eisen dat iedere afgestudeerde het nominale aantal jaren collegeld gewoon overmaakt. Dus minimaal 3 voor de bachelor etc.
Ik ben benieuwd wie er meer ideeen heeft
Ja okee een rijk dat geld vrijmaakt dat kan ook. Alleen dan zet je in deze tijd wel hoog in vrees ik.
Ik heb nooit begrepen waarom gezelligheidsverenigingen persé door de universiteit gefaciliteerd dienen te worden. Natuurlijk, ze dragen in zekere zin bij aan de sfeer op een universiteit, maar wel voor een beperkt aantal studenten.
Financiële ondersteuning van de instellingen zou mijns inziens dus ook primair moeten gaan naar organisaties die werk verrichten dat aansluit bij de voornaamste doelstelling van een universiteit, namelijk het bijdragen aan de academische vorming van studenten. Dit is dus allereerst de medezeggenschap, aangezien die van belang is om de invloed van studenten op het universitaire beleid. En daarnaast studie verenigingen die inhoudelijk relevante activiteiten organiseren zoals symposia, studiereizen etc..
Dat mensen zichzelf ‘breed ontwikkelen’ is lovenswaardig, maar als de universiteit dat gaat ondersteunen blijft altijd arbitrair wie wel en geen steun krijgt. De bijdrage van een student/organisatie aan de lokale academische gemeenschap lijkt me dan een veel zinvoller criterium, en dan staan gezelligheidsverenigingen wat mij betreft niet vooraan in de rij.
Ook studentenorganisaties met een levensbeschouwelijke grondslag, of sportverenigingen, zijn er maar voor een beperkt aantal studenten en hebben nauwelijks inhoudelijke relevantie. Toch lijkt me dat geen enkel bezwaar. Het zijn organisaties die studenten verbinden en hun tijd aangenamer maken. De kosten die het een instelling oplevert zijn marginaal. “Ik zeg doen”.
Overigens mag zonder gêne worden opgemerkt dat de LKvV haar werk goed heeft gedaan, namelijk de belangen van haar achterban behartigen. Daar is niks mis mee, dat is haar bestaansrecht. Maar zoals Lisa in haar stuk terecht opmerkt beperkt het zich ook bijna daartoe. De meeste studentenorganisaties moeten het met parttime bestuurders doen en die vallen buiten de boot.
Tja daar heb je een punt. Ik ben zelf trouwens lid van AEGEE geworden omdat het netwerk en de betrokkenheid van die vereniging bij een maatschappelijke thema van wortel tot tak aanwezig is. Hoewel het er trouwens ook heel gezellig is.
EChter Frank we hebben het hier over iemand die 1. voltijd werkt bij een vereniging en
2. Toch eveveel geld als jij en ik (hebben) betaald en wel geld dat is bedoelt voor op de eerste plaats onderwijs. En waar maken deze studenten in dat jaar dat ze besturen regelmatig geen gebruik van? Juist onderwijs.
En daarbovenop. Leg je ze voor het onderwijs wat ze niet hebben gebruikt ook nog een boete op omdat ze niet snel genoeg studeerde. Ja okee hoe je dan verder het vereniginsleven gaaat inrichten vind ik dan een beetje ´beside the point. ´
Hoe een Aegee bestuur trouwens op verantwoorde wijze een voltijd beurs moet aanvragen wordt nog een hele klus. Al is men er best heel wat uur mee kwijt volgens mij.
@Jasper, over je eerste reactie. Mijn voornaamste punt is dat Kamerleden hier de plank misslaan door een regeling te verzinnen die geldt voor een kleine groep studenten. In mijn eerdere stuk is te lezen dat dit meestal de studenten zijn van verenigingen die het al ‘makkelijker’ hebben dan anderen. Politiek gezien is het de meest haalbare optie, maar graag had ik gezien dat de indieners zich sterk hadden gemaakt voor andere groepen studenten.
UPDATE: Tweets Anne-Wil Lucas en Maarten van de Wetering toegevoegd.
Hee, we zijn een discussie! 🙂
Erg jammer dat degenen die betogen dat het stuk nergens op slaat niet inhoudelijk willen reageren. Heb ook bij m’n vorige blog de LKvV gevraagd om een reactie, maar dat willen ze niet. Helaas, want ik ben serieus benieuwd naar waarom het stuk zo belachelijk is.
De enigen die wel reageerden was Siam (via twitter): “Op instellingsniveau zou je ook oplossingen voor patttimers die bepaalde tijd van jaar fulltime bezig zijn.”
Interessante suggestie natuurlijk. Ben benieuwd of jullie denken dat een dergelijk systeem haalbaar is!
[…] een sigaar uit eigen doos: de fulltime besturende student volgt geen onderwijs en hoeft dat jaar geen collegegeld te betalen. Dat jaar telt dan ook niet mee voor de langstudeerboete. Daarmee werd helaas genegeerd […]