Studerende ouders

Kiezen voor kinderen terwijl je nog studeert. Is dat nou verstandig? Joep maakt de balans op na zijn eerste jaar als vader.

Deze week precies een jaar geleden werd ik vader van een heel lief zoontje. Daar had ik mij vooraf al erg op verheugd, maar het bleek nog mooier. Een baby vraagt veel tijd en energie, maar als je bereid bent dat erin te investeren krijg je er ook ongekend veel mooie momenten en liefde voor terug. Daarbij is er niets dat ooit meer relativerend en ontnuchterend op mij heeft gewerkt dan dit lieve kleine aapje van me.

Geregeld krijg ik de vraag of het niet onhandig of heel zwaar is, het opvoeden van zo’n kleintje naast mijn studie. Maar mijn partner en ik, beide student, hebben daar juist heel bewust voor gekozen. Niet omdat het niet zwaar — laat staan handig — is, zo’n kleine die je agenda inkleurt, maar omdat die vraag ondergeschikt is. Het krijgen van een kind is volgens mij de meest ingrijpende gebeurtenis in je leven. Daar moet je tijd voor maken. Het studieprogramma loopt onoverkomelijk vertraging op in verband met papa-dagen et cetera, en dan zwijg ik nog over alle rampzalige nachten van het afgelopen jaar. Toch leent een flexibele studie zich daar vaak beter voor dan menig fulltime baan, al moet je af en toe wat gas terugnemen. Ook helpt het als je een hele slimme partner hebt die een relatief weinig belastende studie als rechten doet. Zij weet haar studie in ieder geval met meer succes met het ouderschap en zelfs een bijbaan te combineren dan ik.

Natuurlijk is het zo dat wij de vele activiteiten die we naast onze studie ontplooiden drastisch hebben teruggeschroefd. Want niet alleen overdags, maar ook ‘s avonds wordt de tijd schaarser — altijd moet er iemand bij de kleine knul zijn. Gelukkig kunnen we het ons momenteel financieel permitteren de kleine twee dagen in de week naar de waardevolle maar kostbare kinderdagopvang te brengen. Ik hoop dat bezuinigingen op kinderopvang ons en toekomstige generaties studerende ouders niet in problemen brengen. Dat zou bovendien heel onverstandig zijn, want ook voor de overheid kleven er juist veel voordelen aan studerende ouders. Studenten krijgen geen duur zwangerschapsverlof uitgekeerd door het UWV, en ook carrière-technisch is er het nodige voor te zeggen je kinderen juist voor je carrière te krijgen. Helemaal wanneer je bedenkt dat de eerste jaren in de opvoeding het meeste tijd kosten. Een student die zijn studie goed naast de opvoeding van zijn kind weet te plannen kost geen cent extra.

Toch wil ik enig voorbehoud maken. De combinatie van student en ouder bevalt ons goed, maar vergt echt veel inspanning. Enorm veel bewondering heb ik dan ook voor alleenstaande ouders met een baan of een studie. Dan moet je letterlijk twee keer zoveel tijd reserveren voor je kind, en ‘s nachts ben jij altijd de sjaak, en dat lijkt me heel heftig. Ik weet niet of ik studie en ouderschap dan nog goed zou kunnen combineren. Volgens mij moet men dus twee belangrijke afwegingen maken. Ten eerste: wil ik (nu al) een kind en kan ik het, mentaal en fysiek, goed opvoeden? En ten tweede: is mijn relatie echt stabiel genoeg? Als je beide vragen met grote zekerheid instemmend kunt beantwoorden dan lijkt mij de tijd rijp. Studie en carrière worden dan ondergeschikt aan de belangrijkste stap die je in je hele leven zult maken.

deze tekst verscheen op 27 oktober op RadboudNet