Culturele identiteit. En hagelslag.

Wat maakt de culturele identiteit van een land? Dat vraag ik me niet zomaar af. Aanleiding is natuurlijk hageslag-gate, oftewel de ietwat hysterische reacties van onder andere de Telegraaf op het feit dat een clubje dat zich bezig houdt met voedselveiligheid heeft aangegeven dat hagelslag misschien niet het allergezondste ontbijt is voor kinderen. Op zich niet heel raar, maar voor sommigen aanleiding om de relatie te leggen met (het verdwijnen van) Zwarte Piet, massa-immigratie, Europa en al die andere dingen waarmee (s)LINKS!1! ons mooie land kapot probeert te maken

Maakt een nationale, culinaire traditie deel uit van een nationale identiteit? Ik denk het wel. Als mensen aan de VS denken, denken ze aan fastfood, als mensen aan Italië denken denken ze aan de rijke Italiaanse keuken, pizza, basilicum, olijven en pasta’s. En net zo goed horen drop, stroopwafels, kaas, stamppot en (jawel) hagelslag tot de Nederlandse traditionele keuken, en dus tot onze (culturele) identiteit. Met de kanttekening dat iets als ‘hagelslag’ natuurlijk een marginaal onderdeel hiervan is.

En zo’n traditioneel feest, is dat onderdeel van de culturele identiteit? Wederom, ‘ja’, denk ik. Halloween hoort bij de Verenigde Staten, het Braziliaanse carnaval is onderdeel van hun cultuur. Net zo goed hoort Sinterklaas bij Nederland (hoewel natuurlijk niet exclusief). Hierbij wel de kanttekening dat dat natuurlijk niet betekent dat er nooit iets aan zo’n feest kan veranderen (of al vele malen veranderd is). Daarnaast hebben anderen eerder al opgemerkt dat opvallend is hoe sterk de reacties zijn op het aanpassen van kleine zaken in het ene feest, vergeleken met de introductie van een compleet nieuw (cultuurvreemd!) feest. Ten slotte, ik heb eerder al gesignaleerd dat we ons niet echt cultureel bedreigd hoeven te voelen wat Nederlandse feestdagen betreft.

Maar de culturele identiteit van een land bestaat natuurlijk uit nog veel meer. Kunst, of dat nou Rembrandt, het nationaal ballet of André Hazes is.* Onze kaas, tulpen en molens. Hoeren en wiet, waarvan iedereen overigens ook gewoon mag zeggen dat ze ongezond kunnen zijn, zonder dat het wordt opgevat als een totale oorlog tegen de Nederlandse identiteit. En nog veel, véél meer.

Kijk, ik weet niet of ik de persoon ben om iets te zeggen over de Nederlandse cultuur. Ik blijf een tweedegeneratieallochtoon, en voor sommige zal ik misschien een Hongaarse paprikavreter zijn die zich beter met goulash kan gaan bemoeien. Maar als je het mij vraagt bestaat de Nederlandse culturele identiteit uit wel iets meer zaken dan een figuur uit een kinderfeestje of één bepaalde soort broodbeleg. Gelukkig.

János Betkó heeft het stukje over de nuchtere, relaxte en tolerante volksaard maar weggelaten.

*Of Gorefest, zoals iemand op Facebook opmerkte.

Afbeelding is afkomstig van wikimedia commons