‘Superwoedend’

Zelfs een blinde zonder veel politiek gevoel kon op de avond van de verkiezingsuitslagen het leenstelsel zien aankomen. Niet alleen hadden alle voorstanders van het leenstelsel met uitzondering van GroenLinks een forse winst geboekt, het enige realistische kabinet had een paarse kleur. Waar voor de formatie van het eerste Paarse kabinet onder leiding van Wim Kok de verkiezingsprogramma’s van VVD en PvdA elkaar nog tegenspraken op het gebied van hoger onderwijs, was dat deze keer niet het geval. In tijden waarin elke grote partij naar het midden trekt op zoek naar kiezers is dat overigens niet vreemd.

Je hoeft ook geen politiek genie te zijn om te kunnen bevroeden dat het hoger onderwijs op dag 1 van de formatie snel werd afgehandeld. De toekomst van de langstudeerboete vereiste immers een snel besluit en over een beleidsvoornemen waar beide partijen het over eens zijn is immers snel te beslissen.

Tot zover niets bijzonders om over te bloggen. Totdat de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) reageerde. Natuurlijk, ook de LSBv danste van harte mee in de hosannastemming die bij de presentatie van het deelakkoord ontstond onder duizenden studenten. De langstudeerboete, de duivelse kwelling waar ze zolang tegen streed, was eindelijk van tafel en daarvoor verdiende ze een compliment. Iedereen zag echter dat het einde van de langstudeerboete een zoethoudertje was om niet veel later het sociaal leenstelsel te presenteren.

Het is daarom zo verrassend dat toen uitlekte dat aan tafel bij Bos en Kamp handtekeningen onder een leenstelsel voor studenten werden gezet de LSVb ineens op zijn achterste benen stond. Ik geloof niet dat het politieke benul van de kakelverse bestuurders zo miniem is dat ze daadwerkelijk in de overtuiging waren dat het in de formatie zou blijven bij het afschaffen van de langstudeerboete. Waar komt dan de ‘superwoedende’ reactie van de LSVb vandaan? Waarom verweten de studentvertegenwoordigers de PvdA en de VVD ‘sluw spel’ en het maken van ‘mooie sier’?

Ik denk dat de LSVb door een uitstekend staaltje politiek spel is klemgezet en daarom als een wilde in het rond is gaan slaan. Bij de afschaffing van de langstudeerboete werd een sociaal leenstelsel niet gebruikt als financiële dekking en paste enkel een positieve reactie als vertegenwoordiger van studenten. Toen enkele dagen later uitlekte dat de basisbeurs vervangen zou worden door een lening stond men vast. Duizenden studenten hadden met de afschaffing van de langstudeerboete hun scalp al binnen en waren druk bezig feestjes te plannen. Bovendien wisten alle studenten sinds 12 september al dat ze in de toekomst zouden moeten gaan lenen en konden de student-vertegenwoordigers zich dus ook niet beroepen op de verbazing van hun achterban. Beseffend dat het de enige manier was om de krantenkoppen te bereiken haalde men wat in modder gedrenkte superlatieven boven.

Het is pijnlijk dat er in een discussie die al een decennium wordt gevoerd en waarvan de uitkomst al een paar jaar duidelijk is zo ongelooflijk hard werd gereageerd. Er is zowel politiek als onder studenten een redelijk draagvlak voor een leenstelsel. Desondanks moge duidelijk zijn dat een leenstelsel overduidelijk een verslechtering van de financiële situatie van iedere student inhoudt. Inhoudelijk zijn er behoorlijk goede argumenten om de basisbeurs te behouden en om er in ieder geval op toe te zien dat het leenstelsel daadwerkelijk sociaal is. Door nauwelijks een woord vuil te maken aan de inhoud en enkel met modder en grote woorden te gooien bewijst de LSVb studenten geen goede dienst.

Deze blog is eerder gepubliceerd op Foliaweb.nl