Hoogte- en dieptepunten van de verkiezingsavond die is geweest
Nu de nevelen van het kiesgeweld van de avond van 12 september langzaam zijn opgetrokken, wordt het tijd om terug te blikken. Ik permitteer mij hier een lichtvoetig en geheel subjectief, doch grondig doordacht overzicht van enkele dieptepunten en hoogtepunten van de avond die is geweest.
Dieptepunten in vogelvlucht
1. Hopeloos 50PLUS
Schaamteloos eigenbelang heeft een nieuw gezicht gekregen: de 50PLUS-partij. Dat het deze door zelfgenoegzame elite op leeftijd opgerichte club is gelukt om twee zetels te veroveren in de Kamer, mag met recht een dieptepunt worden genoemd. Volstrekt overbodig en nutteloos in het parlement, maar door effectief hengelen naar de door puur egoïsme gedreven 50-plusser (die met zijn stem feitelijk zegt dat eenieder buiten de 50-plusser mag verrekken) hebben ze zich een mooie snabbel weten te verwerven. Griezelig bejaardenpopulisme van de bovenste plank, goed voor jarenlang salonfetisjisme.
2. Sapperdeflap
Zonder twijfel het meest ongelukkige en meest gênante moment van alle lijstrekker-speeches was Jolande Saps vreugdekreet over het zetelverlies van de PVV: “Mensen, het is wel fantastisch nieuws dat de PVV vanavond zo verloren heeft…”. Minstens zo opvallend was het volgzame publiek dat gretig applaudisseerde voor deze misplaatste opmerking. Alsof Louis van Gaal na een blamerende uitschakeling van het Nederlands elftal op het WK zegt: ‘het is toch een fantastische dag vandaag! De Duitsers zijn namelijk ook uitgeschakeld.’
Politiek incorrect zijn vereist een strikte en buitengewone timing. Een slechter moment had de grootste verliezer van de verkiezingen niet kunnen kiezen om de PVV te kijk te zetten. Bovendien, met 15 zetels voor de PVV is het populisme allesbehalve teruggedrongen, en zou ik persoonlijk willen spreken van een buitengewone prestatie. Dat een volstrekte enkeling, verantwoordelijk voor de val van het kabinet, met een batterij aan onuitvoerbare ideeën en een haast gegarandeerd gebrek aan politieke slagkracht bijna één miljoen mensen achter zich heeft weten te houden, is misschien wel de grootste prestatie van alle uitslagen.
3. Opinie-ijlers
Zo spoedig ze weer met een nieuwe peiling aan kwamen zetten, zo snel waren ze met allerhande ‘logische’ verklaringen waarom ze er wederom helemaal niets van hebben gebakken, behalve dan flink hun zakken gevuld. ’Met zoveel zwevende kiezers is het onmogelijk voorspellen’, luidde de algemene verdediging. Met deze op voorhand lang bekende open deur, zou iedere weldenkende opiniepeiler zich wel drie keer moeten bedenken nog een voorspelling te willen doen. Want dat blijkt dus vrijwel geen enkele zin te hebben: de peilingen zeggen immers niets over de werkelijkheid en komen daarbij niet eens in de buurt.
Het is eens te meer gebleken dat peilen slechts allerlei ongewenste ondemocratische effecten met zich meebrengt en de oproep van Roemer om op te houden met deze onzin zou een serieuze kans moeten verdienen. Met internet lijkt dat haast onmogelijk realiseerbaar, maar de media zouden op zijn minst een code kunnen afspreken niet meer zo zwaar te leunen op deze vorm van wichelarij.
Hoogtepunten in een notendop
1. Samsom, de omhelzing en het applaus
Niet alleen werden vrijwel alle partijbijeenkomsten opgesierd met foute muziek en overijverige beveiligers, ook allerlei ouden van dagen van enige betekenis voor de partij waren weer present. Van Jan Marijnissen tot Frits Bolkestein; aan het handenschudden met de lijsttrekker leek geen einde te komen. Eén omhelzing echter was van bijzonder niveau: die van Samson en Job Cohen. Na zijn overwinningsspeechs kregen Wim Kok en Wouter Bos een knuffel, maar toen Cohen aan de beurt kwam, werd er aanmerkelijk warmer en luider geapplaudisseerd door het publiek. Bijzonder eerherstel voor een man die pas geleden nog exact hetzelfde verhaal vertelde als de grote held van de Partij van de Arbeid nu.
2. Democratisch Politiek Cabaret
Een voordracht om (vanuit psychologisch perspectief minstens) je vingers bij af te likken, was die van Hero Brinkman. In iets wat leek op een uitgebouwd cafetaria hield hij zijn Grote Rede. Wat zij hadden gepresteerd was iets ongelofelijks, iets wat nog nooit eerder was gebeurd en voor onmogelijk werd gehouden! Hij doelde op het samenvoegen van twee kansloze lijsten tot één kansloze partij. En ze hadden aan alle eisen voldaan. En de moraal was hoog, net als die van de 50 kandidaten op de lijst. En als morgen de krant zou worden opengeslagen, dan zou daar wel eens een zetel in zijn te vinden voor de Nieuwe Beweging. En anders zouden ze over vier jaar genadeloos toeslaan en een klinkende overwinning binnenslepen.
De avond ging verder. De muziek werd stiller, het licht werd gedoofd en iedereen vergat hem.
3. It only just begun…
Drie weken spetterende campagne, nog nauwelijks voorbij, of het andere vuurwerk gaat alweer beginnen: de (in)formatie. Een stem op Samsom bleek een stem op Rutte te zijn. Hoe strategisch zijn die stemmen geweest! Prachtig gepoker wacht ons. Onmogelijke combinaties als CDA-PvdA-D’66-SP worden overwogen, zodat er even door links van links gedroomd mag worden. Ook onze koningin zal verrassend van zich laten horen. Sap zal uiteindelijk toch het veld ruimen omdat bij GroenLinks het besef doorbreekt dat groothouderij en vastberadenheid niet de oplossing zijn om verlies te maskeren. En tenslotte draait moeder economie weer bij, zodat al het politieke gekissebis weer een bijzaak wordt. En we weer kunnen schrijven over de werkelijk interessante dingen des levens…
deze blog verscheen tevens op de weblog van Stephan Wetzels
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Goed stuk. Ben het alleen niet eens met de kritiek (niet alleen hier) op de opiniepeilingen. Het lijkt mij heel goed om er terughoudend mee om te gaan in de media (en misschien zelfs een verbod te regelen in de laatste periode), maar het is onmogelijk om op basis van de (of iig deze) uitslag te zeggen dat de peilingen nergens op sloegen. Allereerst dragen de peilingen van gisteren bij aan de uitslag van vandaag. Daarnaast volgt de uitslag precies de trend van de peilingen van de afgelopen periode (een elkaar opstuwende PvdA en VVD) én heeft De Hond 5 dagen voor de verkiezingen ‘voorspeld’ dat 40 zetels voor PvdA en VVD tot de mogelijkheden behoorde.
Komt de uitslag (grotendeels) overeen met de peilingen? Nee
Betekent dat dat de peilingen verkeerd zijn/waren? Niet noodzakelijkerwijs.
Ter aanvulling:
http://www.nrc.nl/stevendejong/2012/09/14/geef-peilers-niet-de-schuld-strategische-stemmers-gokken-democratie-kapot/
Ik heb het stuk met veel plezier gelezen. Ik vraag me wel af in hoeverre de oproep van Roemer daadwerkelijk een oproep was. Volgens mij reageerde hij gewoon op een vraag van een journalist in Buitenhof en ging hij er juist bijzonder voorzichtig mee om door te zeggen dat de mogelijkheid van zo’n verbod in de laatste week pas moet worden overwogen na de verkiezingen en in gezamenlijkheid met andere partijen.
Tenzij Roemer dat standpunt daarna verder heeft aangescherpt, is de oproep van Roemer vooral een oproep van duidende journalisten die hun kolommen wilden vullen. Daarnaast bestaat natuurlijk de mogelijkheid dat het een in het voorgesprek bedacht een-tweetje is tussen Roemer en de redactie van Buitenhof, Ik had echter niet die indruk.
Terechte analyse van de 50PLUS-partij. Ik was nog van plan daar een stukje over te tikken, maar weet niet of ik het krachtiger kan verwoorden dan je hierboven doet.
Lisa, ik hoop van harte dat je de voorzet in een scherp betoog afmaakt! Want 50PLUSSERS kunnen niet genoeg bestreden worden…….met de pen dan he!
Henk Krol van 50Plus wil vooral aandacht voor de stille armoede onder ouderen die niet een groot aanvullend pensioen hebben. Dat is een nobel initiatief en om dat nou zo af te kraken vind ik flauw.
Nobel?
Kunt u mij allereerst uitleggen wat deze partij aan het parlement gaat toevoegen? En wat maakt de 50PLUS-stemmer niet een onversneden egoïst, waar anderen op zijn minst nog het fatsoen hebben de suggestie te wekken het parlement nog enigszins te beschouwen als iets dat dient voor het algemene belang? En zou u het een goede zaak vinden indien allerlei groepen in de samenleving politieke partijen op zouden richten die enkel en alleen opkomen voor hun eigenbelang? De Verenigde Studenten Vereniging? Het Politieke Verbond van Landbouwers? De Partij voor Circusartiesten en Kleinkunstenaars? De laatste is sowieso goed voor 1 of 2 zetels. Want die arme kunstenaars, die verdienen toch zeker wel een eigen partij die opkomt voor hun jarenlange verkwanselde belangen niet?
En waarom kan er bijvoorbeeld niet gewoon op de Socialistische Partij worden gestemd door ouderen die wat krap bij kas zitten? Die partij heeft niet alleen meer slagkracht en meer geloofwaardigheid, maar ook een heel prima programma voor deze ouderen en andere mensen die het niet zo breed hebben. Of wat te denken van de Partij van de Arbeid? Wat als deze ouderen nu op deze partij hadden gestemd, dan hadden ze veel meer voor elkaar weten te krijgen dan nu hopen op een voordeeltje via 50Plus. En wat doet Jan Nagel bij deze partij? Altruïstische motieven? En waarom denkt u is de naam eigenlijk veranderd van Onafhankelijke Ouderen- en Kinderen Unie naar 50Plus? Waar zijn de kinderen gebleven? En wat te denken van Henk Krol. De kritiek op deze man is zo veelzijdig en zo breed, dat er binnenkort wel een boek over zal verschijnen (mits hij weer niet verwoede pogingen gaat doen publicatie te voorkomen). Een voordeel zie ik wel: de fractie is zo klein dat ze elkaar waarschijnlijk niet zo snel uit de tent zullen vechten, zoals ik mij dat nog herinner van de vorige overjarigenvereniging het Algemene Ouderen Verbond.
Maar misschien zit ik ernaast.
Waarom is de Partij voor de Dieren niet een denktank binnen GroenLinks geworden? Omdat ze blijkbaar dachten via een eigen partij meer voor elkaar te kunnen krijgen en dat is nog behoorlijk goed gelukt ook. Het voordeel van een eigen partij is natuurlijk dat je niet vooraf al compromissen hoeft te maken en dat je eenmaal in de kamer je volle aandacht op je ene punt kan inzitten en daarmee bijna altijd wel veel voor elkaar kan krijgen.
Elke partij die denkt zetels te kunnen halen mag wat mij betreft meedoen aan de verkiezingen, als je dat wil voorkomen moet je een kiesdrempel invoeren en dan zullen de partijen voor studenten en circusartiesten wel uitblijven. Dat 50Plus in de naamgeving duidelijk maakt waar ze voor staat valt te prijzen. Wat mij betreft mag D66 zich ook hernoemen naar “Partij voor Grootstedelijke Hipsters” en PVV naar “Partij voor Kleinburgerlijke Xenofoben”, maar dat doen ze ook niet. En opkomen voor de belangen van senioren is nog altijd breder en nobeler dan opkomen voor puisterige pubers die graag de nieuwste afleveringen van Breaking Bad en Game of Thrones zo snel mogelijk willen downloaden (PPNL).
U bent er op zich niet onhandig in allerlei vervelende vragen te vermijden, maar in principe is het wel duidelijk waar wij van mening verschillen: u heeft geen probleem met een totaal versnipperd parlement waar iedereen alleen voor zijn eigen hachje politiek bedrijft (“Elke partij die denkt zetels te kunnen halen mag wat mij betreft meedoen”), terwijl ik het liefst sterke partijen zou willen zien die politiek bedrijven voor een algemeen belang (waarbij een bepaalde politieke denkrichting niet noodzakelijkerwijs hoeft te worden uitgesloten). Nadenken over een kiesdrempel heb ik daarom al eerder geopperd.
Ons verschil doet me haast denken aan een samenleving waarin iedereen langs elkaar leeft vanuit een stringent individualisme, waar men alleen is geïnteresseerd in de ander zodra men zijn eigen belangen heeft verzadigd en een samenleving waarin er sprake is van solidariteit en gemeenschapszin, waarin men bereid is ook iets voor de ander te doen zonder dat daarbij sprake is van een persoonlijk voordeel.
Over de belachelijke naam zullen we het maar niet meer hebben, want buiten het feit dat het juist alleen maar de nadruk legt op eigenbelang, is het eigenlijk alleen maar een strategische bedoeling om zoveel mogelijk egoïsten aan te trekken. Het vreemde doch vele malen sympathiekere ‘Onafhankelijke Ouderen- en Kinderen Unie’, trok klaarblijkelijk niemand.
Tenslotte. Dat de Partij voor de Dieren opkomt voor een groep die in ieder geval geen egoïsme kan worden verweten, pleit inderdaad voor die organisatie. Of ze daadwerkelijk veel klaar hebben gespeeld, daar kan over worden gediscussieerd. Maar gelukkig zijn de meeste mensen al tevreden als ergens veel over wordt gesproken. Dan hoeven er nog niet eens minder hamburgers te worden verkocht.
Wat ook vreemd is is dat zij lijken te geloven dat plotseling, op je 50e verjaardag, alle mensen ineens dezelfde belangen hebben. Het maakt niet uit of je op je 49e VVD-er, SGP-er of GL-er was, vanaf je 50e verjaardag is 50+ ineens de beste partij voor jou. Alsof dat zo’n homogene groep is ofzo..
En jonger ook hoor, want “iedereen wordt een keer 50”.
Dat is natuurlijk sowieso het probleem van een one issue partij. Je zit verticaal (over alle politieke gezindtes) verankerd, ipv horizontaal (mensen met dezelfde idealen).
Het meest griezelige van 50+ vind ik vooral de nonchalance waarmee met de waarheid werd omgegaan. De stem van de oudere is heus niet verloren gegaan, maar door dit te blijven benadrukken is men er in gaan geloven. Hetzelfde geldt voor de pensioenen.
Het enige voordeel is dat de lijsttrekker een activist in hard en nieren is (en een rasopportunist, maar dat terzijde). Het is wel iemand die staat voor de progressieve verworvenheden en dat hoeven we, schat ik zo in, niet altijd te verwachten van zijn doelgroep…
Tja wat een voordeel. Als de ouderen nu ons pensioen opeten omdat ze mijn premie en die van andere jongeren zien als hun verworvenheid. Of als men onbeperkt zorg blijft nemen en mijn premie als hun verworvenheid zien.
Men heet 50 plus….De zekerheden van 1 of enkele van de latere generaties veiligstellen zie ik niks progressiefs in.
begrijp me niet verkeerd ik gun dat volk veel maar om dan een 50 plus partij op te richten.
En dan met een droog gezicht zeggen dat je niet alleen de 50 plus belangen behartigd maar ook die van jongeren. Krol het is politiek dat draait om wiens belangen je vertegenwoordigd en jouw partij . Politiek is keuzes maken. En als je kiest voor de verworvenheden van 1 of een deel van de generaties dan komen die middelen ergens vandaan.
Je kan d buit maar 1 keer verdelen en de jongeren (zeg no offence 40-) betalen mee aan de buit Tenzij je de socialistische hoek in gaat kost dat dus andermans zekerheid. En zelfs als je die hoek ingaat is het de vraag of de volgende generatie de toekomst wordt gegunt. Nee ingrid heb ik nog niet gehoord maar deze Henkie is zeker niet progressief. Zelfs de CU is meer progressief gevolgd door de SP en (ondermeer) zelfs het CDA.
Ze zijn na de SGP de volgende populistische bondgenooot van Wilders die ook populistisch de ene groep op de troon zet ten kste van de ander.
Die uithaal naar Sap is trouwens nergens voor nodig. Gewoon een niks beterkende speach van iemand die niks met de PVV heeft en even teveel van haar smaak laat zien.
Progressieve verworvenheden lees ik als abortus en euthanasiewetgeving, niet in het vaststellen van financiële zekerheden voor de eigen generatie…
Heb ik Henk nooit over gehoord. En ik heb hem meerdere keren horen speechen op de radio. Klinkt voor mij niet als een prioriteit. euthanasiewetgeving zal desondanks vast veilig bij hem zijn. Echter abortus? ik betwijfel of een 50 plus partij daar zoveel omgeeft.
En dan nog. De CHR partijen komen samen op circa 20 zetels. Die wetgeving is compleet veilig en daar hebben we 50 plus echt niet nodig. Net als dat we de PvdA niet nodig hebben om lidmaatschap van de EU veilig te stellen.
Toch bedankt voor de verduidelijking
Of we Henk nodig hebben of niet, ik vind het altijd prettig als iemand staat voor deze verworvenheden. 50+ zegt er inderdaad weinig over in het programma (over seksuele diversiteit zelfs helemaal niets), maar bij Krol zijn deze zaken echter wel veilig. Ik probeer altijd in het positieve te denken, ook in het geval van 50+ (kon helaas weinig anders vinden…).