Ook deze crisis is politieke economie

Slazov Zizek schreef in 2010 in het blad New Left Review dat links voor een moeilijke taak staat. Aan de ene kant moet men benadrukken dat we te maken hebben met politieke economie – er is niets ‘natuurlijk’ in een crisis, het bestaande economische systeem vertrouwt op een aantal politieke beslissingen. Tegelijkertijd moet links zich realiseren dat het economische systeem een eigen pseudo-natuurlijke logica kent. Grove overtredingen van de regels van dit systeem leiden tot economische rampen.

Hoeveel schuld moeten Europese banken afschrijven op hun Griekse schulden? Tot afgelopen woensdag vroegen politici en economen zich dit af. Zo stelde Gerrit Zalm (voorzitter van ABN AMRO) dat het gevaarlijk is om banken meer af te laten schrijven dan tot dan toe al was besproken (21%). Premier Rutte en Minister de Jager dachten hier anders over: volgens hen moest een Europees plan juist veel meer afschrijvingen bevatten.

Bij DWDD werd de kwestie bediscussieerd in een gesprek met RTL-econoom Mathijs Bouman en voormalig Minister van Financien (PvdA) Willem Vermeend. Volgens Vermeend is het belangrijk dat de banken meer schuld gaan afschrijven: niet twintig, maar zestig procent (“En terecht!”, zo voegde hij daar aan toe). Dit kan er toe leiden dat een aantal banken te weinig reserves overhouden, waarna nationalisering volgt. Aan de andere kant staat Mathijs Bouman. Hij gaat eigenlijk in tegen de stelling dat afschrijven van schuld zin heeft. Volgens hem is er simpelweg te veel schuld, en zal deze moeten worden betaald door diegene die geld heeft: de rijke noord-Europese landen.

Hoewel er meer aspecten van de crisis werden besproken vind ik de tegenstelling die zich hier presenteert enorm boeiend. Vermeend stelt dat de eigenaars van de banken moeten betalen, terwijl Bouman vindt dat dit bij een aantal staten moet worden gelegd. Hoewel hij dit niet meldde is het politiek gezien logisch dat dit vervolgens leidt tot meer bezuinigingen in die staten.

Er moet iets gedaan worden om de Europese schuldencrisis te lijf te gaan omdat de rekening anders alleen maar hoger wordt. Maar bij wie de rekening uiteindelijk terecht komt is politiek.