“De privacy van de crimineel is ondergeschikt”
Ieder jaar komt de discussie wel een paar keer terug. Mogen burgers beelden van bewakingscamera’s publiceren om daarmee dieven op te sporen?
Een hele begrijpelijke wens van slachtoffers van criminaliteit. “Don’t do the crime if you can’t do the time“, luidt een treffend Amerikaans gezegde. Een winkelier wordt niet alleen bestolen van kas-inhoud of verk
oopwaar, maar ook gevoelens van veiligheid en vertrouwen lopen flinke schade op. Geen schade om lichtzinnig over te doen. Waarom houdt de staat dan zo krampachtig vast aan de privacy van daders? Hebben die hun kruit niet verschoten toen ze over de schreef gingen?
Criminelen verliezen (een deel van de rechten op) hun privacy, is een veelgehoord statement. Daar wil ik best een eind in meegaan. Vrijheden (en daar schaar ik privacy onder) komen nooit zonder verantwoordelijkheden. Impliceert dit dat burgers (zoals winkeliers) zelf opsporingsberichten mogen maken? Dat lijkt me in een rechtsstaat onverstandig.
Van de 15e tot de 17e eeuw zijn er in het “beschaafde” Westen vele tienduizenden vermeende “heksen”, uiteraard zonder degelijk proces, op de brandstapel geëindigd. Persoonlijke vetes werden veelal beslecht door de ander van hekserij, kwaadaardige tovenarij, te beschuldigen. Hoewel tegenwoordig vrijwel niemand nog gelooft in tovenarij, leefde er in die periode een diep gewortelde haat jegens heksen. Ongetwijfeld in meer extreme mate, maar op een manier is dat vergelijkbaar met de angst en haat die veel Nederlanders anno 2011 koesteren tegen overvallers. Een verschil is dat overvallers wel echt bestaan. Een overeenkomst is dat onschuldige beschuldigden ook nog steeds bestaan. Angst is de moordenaar van het verstand, en waar rook is is vuur. Zo zal de burger oordelen. Het is maar goed dat ons moderne, meer geavanceerde, rechtssysteem een nieuwe heksenjacht niet ondersteunt.
Burgers zijn geen rechters. Iemand (schuldig of onschuldig) op het internet aan de schandpaal nagelen kan een succesvolle carrière en zelfs privéleven vlotjes om zeep helpen. Het college voor bescherming van persoonsgegevens (CBP) treedt daarom hard op om de privacy van onschuldigen te beschermen.
Kunnen we dan helemaal niks doen? Natuurlijk wel. Nederland moet de instanties die wel bevoegd zijn om mensen op te sporen en te veroordelen, inschakelen bij dit soort gevallen: politie en justitie. Overvallen winkeliers moeten daar terecht kunnen met hun camerabeelden. De indiener van de beelden legitimeert zich bij justitie, zodat deze bij misbruik/oplichting aansprakelijk kan worden gehouden. Daar zijn twee dingen voor nodig die nu nog ontbreken:
1) een duidelijke nationale website met camerabeelden met verantwoorde toelichting op waarom iemand gezocht wordt. Particulieren moeten op websites etc. eenvoudig kunnen verwijzen naar hun beelden. Het verwijzen/embedden van gegevens van justitie maakt het voor eigen rechter spelen overbodig en de overheid houdt controle over de verstrekte informatie (inclusief verwijderen na opsporing en correcties en rectificaties mocht dit onverhoopt toch nodig zijn) en kan zich per situatie buigen over legitimiteit van het middel.
2) er moet veel meer politiecapaciteit komen om gedupeerden te ondersteunen na dit soort situaties. Dit soort criminaliteit verdient veel meer aandacht dan winkeliers na een overval krijgen, als we de media tenminste mogen geloven. Het gevoel van onmacht, meestal de aanleiding tot het spelen voor eigen rechter, zou er in de eerste plaats niet moeten zijn.
De nationale website blijkt in de maak. Ik hoop dat deze goed zal werken, met voldoende ondersteunende capaciteit zodat slachtoffers snel en zorgvuldig geholpen worden. De privacy van de crimineel kan dan misschien (deels) ondergeschikt aan het doel zijn, maar het lijkt me beter dat politie en justitie dit oordeel vellen en niet u en ik. Hoe verleidelijk dat soms ook is.
Afbeelding door Advocatheek1 (Eigen werk) [Public domain], via Wikimedia Commons
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Gelukkig komen er 3000 agenten bij, dan hebben ze meer dan genoeg capaciteit voor wat hier wordt voorgesteld… [/sarcasme uit]
Je hebt hier een goed punt, Joep.
Het is juist om de schandpaal aan justitie te laten. Ik vraag me wel af of het (tijdelijk) publiceren van schandvideos wel verstandig is. Het is namelijk mogelijk deze te streamen en daarmee het risico dat een ten onrechte veroordeelde, na verwijderen door justitie, nog steeds, tot in lengte der dagen herinnert kan worden aan de beelden. Of dat zal gebeuren is een tweede, maar het klopt volgens mij wel: ooit op internet, altijd op internet.
“The internets are forever”, was dat geen James Bond film met een hele ware titel? 😉
Aan de andere kant kun je wellicht als overheid regelen (en benadrukken) dat het kopiëren van de gegevens van deze website niet toegestaan is. Voor bots (bijv. archive.org en google.com) kun je dat al netjes in de robots.txt regelen. Waar dat dan *toch* gebeurt kun je dat, lijkt me, in het kader van persoonsgegevens-bescherming strafbaar maken. 100% uitsluiten dat kopiëren toch gebeurt kun je helaas niet, maar publicatie kun je nu ook niet 100% voorkomen ondanks dat het strafbaar is.
Moeilijke discussie dit. Ik zou het niet onwaarschijnlijk vinden als zou blijken dat de publicatie van foto’s leidt tot meer opgeloste zaken. En dan krijg je een moeilijke ethische discussie over wat zwaarder weegt. Laten we nu eens aannemen dat er enkel beelden van schuldigen openbaar worden gemaakt. Weegt dan nog steeds de privacy van de dader zwaarder dan het leed van het slachtoffer?
“Laten we nu eens aannemen dat er enkel beelden van schuldigen openbaar worden gemaakt.”
Dat lijkt me een goede voorwaarde, maar juist om daarop toe te zien lijkt me tussenkomst van politie of justitie nodig. Wellicht ook om de rechtvaardiging te beoordelen (om een extreem voorbeeld te nemen: mag een peuter die een bloem uit een tuin plukt ook aan de schandpaal worden genageld?) en erop toe te zien dat beeldmateriaal na opsporing van de dader weer van het internet verdwijnt?
Waarom heeft iemand die nadelige gevolgen ondervindt van een ander niet het recht dit naar buiten te brengen? Mag je, wanneer je in elkaar wordt geslagen dit ook niet vertellen aan je vrienden omwille van de privacy van de dader? Zo niet, waar ligt dan de grens?
De grens wordt bepaald door het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) en is wettelijk geregeld via de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), zie http://www.cbpweb.nl/Pages/rs_publicatie_persgeg_internet.aspx
Dat is natuurlijk nog geen argument waarom het zo zou moeten zijn, maar ik sta er wel achter, voor zover ik de details ken natuurlijk.
Het lijkt me geen bezwaar wanneer een gedupeerde aan zijn/haar omgeving vertelt over de daders, zelfs beelden persoonlijk aan relaties laten zien lijkt me nog niet zo’n drama.
Het op grotere schaal, via de conventionele media of via internet, verspreiden van opsporingsberichten van “door burgers vermeende daders” maakt deze automatisch tot gezochte verdachten. Dat vind ik een middel dat in veel gevallen ter ondersteuning van het bestrijden van criminaliteit geoorloofd is, maar waar onschuldige burgers echt zoveel mogelijk tegen beschermd moeten worden. Of een “door burgers vermeende vermeende dader” ook een legitieme verdachte is vind ik daarom iets waar we politie en justitie altijd bij moeten betrekken. Ik vertrouw deze vrijheid om te veroordelen helaas niet toe aan iedere burger. Onschuldigen moeten naar mijn mening tegen hoge kosten worden beschermd tegen laster.
Een goed werkend systeem, zoals hierboven gepoogd te beschrijven, hoeft effectief niet voor veel beperkingen te zorgen. Temeer reden genoeg om hier vaart mee te maken en capaciteit voor te reserveren.
Joep, ik ben het met je eens. Het probleem vestigt zich rondom de onschuldpresumptie. Een verdachte is verdacht en niet schuldig. Schuldig is diegene die door een rechter is veroordeeld. Soms is de verdenking zo groot (zeker als je duidelijk op beeld staat) dat de kans op veroordeling groot is. Toch zul je, precies om te voorkomen de verdachte door de maatschappij bij voorbaat al tot schuldig wordt bestempeld, terughoudend moeten zijn met het openbaren van de gegevens waar we het over hebben. Het voorstel van Joep om dit via justitie te laten lopen en zo toch publicatie mogelijk te maken, lijkt me goed.
“Ik vertrouw deze vrijheid om te veroordelen helaas niet toe aan iedere burger.” Aan justitie wel dan?
Bovendien stel ik hierboven juist de vraag of, als we er vanuit gaan dat er geen onschuldigen vals worden beschuldigd, het doel dan niet het middel rechtvaardigt. Dat er een grens is die bepaald wordt door het CBP lijkt me een te makkelijk antwoord omdat ik me juist afvraag hoe jij dat ziet. Ik zie in ieder geval een grote geleidende schaal tussen het aan je vrienden vertellen en beelden op internet plaatsen. Helemaal nu de komst van social media ertoe leidt dat het onderscheid steeds kleiner wordt.
Justitie lijkt me inderdaad een orgaan waar we als samenleving meer regels aan kunnen opleggen en controle op kunnen uitoefenen dan alle individuele burgers.
Je hebt gelijk dat een glijdende schaal lonkt, mocht dat echt voor onwenselijke situaties zorgen zal men inderdaad streng moeten zijn en misschien wel alles verbieden, maar laten we in beginsel even vanuit het doel redeneren in plaats van vanuit het middel: het risico van publicatie in een krant of erger nog, op het internet, is dat de reputatie van een onschuldige ernstig door het slijk wordt gehaald. De omvang van een verhaal aan iemand vertellen is, over het algemeen, een stuk kleiner en daarmee onschuldiger. Wanneer ik een onjuiste roddel over iemand vertel (zou ik niet doen natuurlijk, maar stel) is dat ook nog niet direct een laster-zaak waar justitie zich mee zal bemoeien, lijkt mij tenminste. Volgens mij moet je dat ook gewoon kunnen uitspreken: de omvang bepaalt de ernst. Zo ook in dit geval. Kun je zonder het wereldkundig te maken een collega een videofragment van een vermeende dader laten zien, zou ik dat vooral doen. Op internet publiceren zou ik afraden.
We praten langs elkaar heen. Iets onwaars over de ander vertellen, een ander onterecht door het slijk halen, een ander onterecht beschuldigen etc. lijkt mij in alle gevallen verwerpelijk.
Mijn punt is echter of, wanneer je zeker weet dat je iemand terecht beschuldigt, dit niet zelf (als burger) openbaar mag maken.
Voorbeeld: m’n laptop wordt in de trein gestolen maar ik ben net op tijd om een foto te maken van de verdachte. Die kan ik dan direct via twitter verspreiden of ik kan een afspraak maken met de politie om aangifte te doen etc. In het eerste geval heb ik het ding waarschijnlijk dezelfde dag terug en in het tweede geval wordt ie door de dader verkocht. Belangrijker nog; in het eerste geval wordt de dader afgestraft en in het tweede geval het slachtoffer. In het kader van rechtvaardigheid lijkt het eerste mij (ook moreel gezien)wenselijker.
Volgens mij staan beide punten wel degelijk met elkaar in verband omdat het openlijk oproepen tot opsporen van verdachten naar mijn mening iets is voor niemand anders dan politie/justitie.
De situatie die je schetst is in zoverre vernieuwend waar het de urgentie van publicatie benadrukt. “In het eerste geval heb ik het ding waarschijnlijk dezelfde dag terug” schrijf je, maar is dat niet erg optimistisch? In de meeste gevallen waar het in de media gaat om publicatie van videomateriaal, is die urgentie in ieder geval van minder groot belang. Mocht je erg aannemelijk kunnen maken dat hele urgent publicatie kan bijdragen aan het oplossen van een ernstige misdaad, kun je me misschien wel overtuigen van je gelijk. Het probleem van sociale media blijft wel “eens op het internet altijd op het internet”. Ook als het onjuist bleek of een schuldige zijn straf al heeft uitgezeten.
Ik denk dat in de meeste gevallen een efficiënt werkend systeem van justitie (daar moeten ook geen dagen overheen gaan lijkt me) een goede uitkomst kan bieden. Huiverig ben ik voor de toenemende mate waarin burgers tegenwoordig voor eigen rechter lijken te willen spelen. Volgens mij moet daar gewoon een duidelijke lijn worden getrokken omdat dat echt zorgwekkend is. Justitie maakt helaas ook fouten, maar mensen die emotioneel betrokken zijn maken helaas vaak nog meer fouten.
Iemand publiekelijk door het slijk halen voor een laptopje? Lijkt me ongepast.
Sowieso wordt er hier volgens mij van uit gegaan dat, als iemand volgens justitie schuldig is bevonden, of diens schuld onomstotelijk vaststaat, dat diens privacy zo maar geschonden zou mogen worden.
Dat vind ik eigenlijk maar een raar idee. Zo iemand moet later, na het uitzitten van een (vrijheids)straf, ook nog aan de slag kunnen op de arbeidsmarkt. Of hebben jullie liever dat hij nergens wordt aangenomen en dus weer op illegale wijze aan zijn brood (met iphone) moet komen?
Met je laatste argument ben ik het volledig eens. Doel van beelden zou moeten zijn het opsporen van criminelen, niet het aan de schandpaal nagelen. Om ervoor te zorgen dat opsporing, en slechts opsporing, het doel is lijkt het me verstandig dat politie/justitie dat zorgvuldig behandelt. Na opsporing zou beeldmateriaal daarom weer net zo terughoudend moeten worden behandeld als voor voor goedkeuring.
Het stelen van een laptop lijkt me persoonlijk wel van dusdanige omvang dat daarbij bepaalde maatregelen kunnen worden gepermitteerd. Temeer omdat een laptop meer is dan een stuk techniek, maar veelal ook persoonlijke en/of zakelijke informatie bevat. Als we het dan toch over privacy hebben…
“Belangrijker nog; in het eerste geval wordt de dader afgestraft en in het tweede geval het slachtoffer.”
Waarom zou ik, om iets als mijn laptop terug te krijgen niet iemand ‘publiekelijk door het slijk’ mogen halen? En dan gaat het me niet om het ‘oog om oog’, maar puur om het terugkrijgen van iets dat mijn eigendom is.
De discussie over het inlichten van buren bij iemand die veroordeeld is voor kinderporno ligt overigens in het verlengde hiervan. Ook daarbij vind ik dat belangen van (mogelijke) slachtoffers zwaarder wegen dan het belang van de dader.
Lastige discussie als je principieel wilt blijven idd. Dat wil ik echter niet perse, laat ik me maar even lekker rechts profileren en zeggen dat de rechten van de crimineel mij zeer ondergeschikt lijken hier. Natuurlijk mag je niet vanwege een gestolen dropje iemands hele leven vernietigen, maar in geval van een overval e.d. lijkt het me anders. Dat is inderdaad een glijdende schaal, so be it.
Justitie presteert onder de maat als het gaat om het oplossen van misdaden, vanwege tekort aan middelen maar ook meer/ingewikkeldere/meer internationale zaken. Als wij als burger dan kunnen helpen, prima!
Mocht naderhand blijken dat er sprake is van laster: als een ‘echt’ onschuldig persoon is zwart gemaakt, ligt daar natuurlijk ook een rol voor justitie. Afweging wat ‘echt’ is, is dan ook weer lastig maar daarin heeft de officier van justitie een rol: seponeren! Iemand die vanwege gebrek aan bewijs/fout van justitie is vrijgesproken is in mijn ogen niet ‘echt’ onschuldig.
Overigens sluit deze discussie naadloos aan bij een foto die nu via facebook gedeeld wordt, vergezeld van onderstaande tekst:
WE HEBBEN D’R NOG NIET! GRIJP DIE IPHONE PIKKEDIEF!
WIE KENT DEZE CHICK?!?!
ZE IS OF KENT DEGENE DIE MIJN IPHONE HEEFT GEJAT, WANT ZE IS ZO STOM OM FOTO’S TE MAKEN MET DE INSTAGRAMFUNCTIE OP MIJN IPHONE EN DIE OP MIJN FACEBOOKGAGINA TE UPLOADEN!
H E L P ! DEEL DEZE LINK!
(iedereen super SUPER bedankt die hem al gedeeld heeft :))
[…] kan beginnen zonder zich af te laten zetten. Zet er een premie op en de jacht — uiteraard via justitie — wordt […]
[…] politie moet beelden overvallers eerst keuren – Tech & Media “De privacy van de crimineel is ondergeschikt” De bescherming van de persoonlijke levenssfeer is een burgerrecht en een mensenrecht. Deze […]
I really like your blog.. very nice colors & theme.
Did you design this website yourself or did you hire someone to do it for you?
Plz respond as I’m looking to construct my own blog and would like to know where u got this from. many thanks