Waarom een vrij mens geen WhatsApp gebruikt

Veel mensen vragen waarom ik, IT’er nota bene, geen WhatsApp gebruik. Waarom toch niet? Nou, omdat WhatsApp een hele onvrije applicatie is.

Het begon een jaar of zeven geleden al helemaal verkeerd. Ik wilde de nieuwe chat-applicatie eens proberen, uit nieuwsgierigheid, maar bij het installeren schoot ik direct in de kramp: deze applicatie wilde mijn adresboek en SMS-archief kunnen inlezen! Die noodzaak zag ik niet, en mijn sociale contacten gaat ze niks aan. Dat feestje ging dus mooi niet door.*

Inmiddels is ‘WhatsAppen’ ongekend populair, door velen zelfs geliefder dan bellen. Tegenwoordig kan ik op mijn telefoon instellen dat WhatsApp niet bij mijn adresboek en SMS-conversaties mag. Moest ik dan toch maar eens overstag, zoals 99,9% van mijn vrienden?

NEE!

WhatsApp is namelijk niet alleen een brutale app, het is ook een hele onvrije app, die loodrecht staat op alle digitale vrijheden die ik liefheb.

Meer nog dan bij de schroefjes in een boekenkast of de oplader van mijn elektrische tandenborstel, wil ik mij voor mijn communicatie met derden niet afhankelijk maken van één leverancier. Waarom vinden we het normaal dat alle auto’s bij dezelfde tankstations kunnen tanken, en dat (vrijwel) alle stekkers van elektrische apparaten in Nederland in hetzelfde stopcontact passen, maar accepteren we en masse dat WhatsApp alleen maar met haar eigen programma en gebruikers communiceert?

Ik minacht propriëtaire standaarden, of om met moppersmurf te spreken: ik haat ze (eigenlijk best een beetje erg). Ik wil zélf weten van welke handelaar ik de koffie voor mijn espressomachine koop. Welke software ik gebruik om een website te bekijken en welk besturingssysteem ik gebruik om die software onder te draaien. Ik ben een vrij mens, ik laat mij geen commerciële producten opdringen. Laat producenten mij in vrijheid verleiden!

Gelukkig zal, na een lange traditie van overleden gesloten communicatiemedia waaronder ICQ, MSN en Hyves, ook WhatsApp op den duur worden vervangen door een opvolger. Alleen gestandaardiseerde protocollen (denk aan email en telefonie) gaan soms langer mee. Is het niet geweldig dat je met alle email-adressen naar iedereen kunt mailen? En dat je zelf kunt kiezen wat voor programma je daarvoor gebruikt? Het zou natuurlijk de normaalste zaak van de wereld moeten zijn. We zijn er zelf bij en laten de wantoestanden allemaal gebeuren.

Gelukkig gebruiken veel van mijn vrienden ook Google Hangouts. Zeker, op Google is van alles aan te merken. Het is net als WhatsApp en diens eigenaar Facebook een bedrijf dat veel meer over ons weet dan privacy-technisch wenselijk is. Maar vanuit vrijheidsminnend oogpunt doet Google het toch zo’n duizend keer beter. Google noemt dit “service choice”:

Service choice is something you have with email and […] regular phone service today. […] You can call someone even if they do not use the same phone company as you do. […]

Unfortunately, the same is not true with many popular IM and VOIP networks today. If the people you want to talk to are all on different IM/VOIP services, you need to sign up for an account on each service and connect to each service to talk to them.

The Google Talk network supports open interoperability with hundreds of other communications service providers […]

Hangouts garandeert deze “service choice” door het XMPP protocol** (voorheen: Jabber) te ondersteunen, een open protocol dat al bestond voordat Google begon met de ontwikkeling van Talk/Hangouts.

Dat ‘service choice’  beleid loodrecht op de filosofie van WhatsApp staat, blijkt uit het actief blokkeren van alle pogingen om WhatsApp te verbinden met andere services:

“In 2014 an unofficial open source plug-in called whatsapp-purple was released for Pidgin, implementing its XMPP and making it possible to use WhatsApp on a Windows or Linux PC. WhatsApp responded by automatically blocking phone numbers that connected to WhatsApp using this plug-in.”

Van mij mag iedereen lekker zelf kiezen wat voor software hij/zij gebruikt. Deze Linux-gebruiker is niet anti-Windows of anti-Apple. Ik gun iedereen de vrijheid om zelf de beste software te kiezen. Dat is niet alleen vrij, maar ook duurzaam, want als ICQ/MSN/WhatsApp etc. gewoon met elkaar konden communiceren hadden we ze nooit hoeven te begraven.

* Zie ook Brutale Apps
* “XMPP Protocol” is eigenlijk dubbelop, aangezien XMPP staat voor eXtensible Messaging and Presence Protocol