Waarom ook liefhebbers van kiloknallers zich druk mogen maken om een doodgeschoten leeuw
Wie net als ik veel linkse vriendjes heeft, zal de afgelopen dagen de plaatjes voorbij hebben zien komen van Cecil de leeuw en een naamloze koe. Bij dat plaatje staat dan een tekst waarin wordt gewezen op het feit dat er een hausse aan verontwaardiging is over één leeuw, maar dat er met geen woord wordt gerept over de miljoenen koeien en andere dieren die dagelijks het leven laten in de bio-industrie.
De makers van het als plaatje verpakte verwijt hebben natuurlijk gelijk. En de mensen die er op wijzen dat Zimbabwe al jaren lang wordt bestierd door een foute man hebben dat ook, net als degenen die roepen dat het veel van deze mensen geen fluit interesseert dat er intussen in Afrika weer vele mensen zijn vermoord. Of commentatoren die schrijven dat er mensen zijn die het heel erg vinden als er een leeuw wordt doodgeschoten door een geflipte tandarts maar zich niets aantrekken van de teloorgang van vele amfibieën omdat die nu eenmaal minder fotogeniek zijn dan een prachtige grote kat.
Het is waar: heel veel mensen die nu boos zijn vanwege een doodgeschoten leeuw stemmen over twee jaar weer gewoon op het CDA, eten wel eens een slavink, zappen naar Ivo Niehe op het moment dat het journaal over de misdaden van Boko Haram begint, en interesseren zich niet voor de manier waarop Robert Mugabe opereert. Dus welk geluid komt er uit de linkerhoek? Verwijten natuurlijk, want het is hypocriet dat iemand zich wel druk maakt om een dooie leeuw en niet om de kwaliteit van de stal waar zijn karbonade werd gekweekt! Enzovoorts.
Ik snap de reflex, maar hij stoort me enorm. Want door zo te opereren krijgen mensen die niet per se van de geitenwollen sok zijn alle reden om met een grote boog om de Linkse Kerk heen te lopen. Blijkbaar hebben we nog altijd geen idee hoe we ons verhaal moeten verkopen.
Stel je eens voor: je buurman stapt op je af met de boodschap dat hij sinds vorige week tegen plezierjacht is. Jij reageert met de opmerking dat hij er geen verstand van heeft, zich twee weken terug niet druk maakte om de slachting van grienden op de Faeröer en er daarom een dubbele moraal op na houdt, dat er ook nog zoiets is als corruptie in Zimbabwe, en dat hij een schijnheilige zak is omdat hij vanmorgen de Hollandse Nieuwe heeft geprobeerd.
Denk je dat hij acuut stopt met het eten van haring? Of denk je dat hij je een botte hork van de eerste orde vindt en nooit meer met je in dezelfde kamer wil zijn? Het laatste is echt waarschijnlijker.
Is het niet veel handiger om de preek even in te slikken en alle aandacht die er nu is voor de jacht te benutten om de regels voor jagers aan te scherpen? Want die massale verontwaardiging is natuurlijk prima te benutten. Met andere woorden: je geeft die fictieve buurman een kus op beide kiloknaller-wangen, wijst hem op de organisaties die al jaren iets tegen de plezierjacht doen, laat weten welke partijen in Den Haag zich druk maken om dit soort dingen, stelt met hem vast dat het helpt als hij met zijn vrinden uit de golfcompetitie die petitie tekent die online staat waarin aan luchtvaartmaatschappijen wordt gevraagd geen jachttrofeeën meer te vervoeren.
Anders gezegd: je maakt hem op dit punt een bondgenoot van de strijd tegen de hufters. Hij voelt zich goed en jij hebt extra massa geregeld tegen de abjecte hobby van een paar rijkaards die zich in den vreemde gedragen als Neanderthalers. Goede kans dat vervolgens het volgende gebeurt: je hebt met die buurman ineens een onderwerp waarover je kunt praten. Hij komt een volgende keer naar je toe met een verhaal gebaseerd op de feedback die hij kreeg van de natuurbeschermingsorganisaties achter die ene petitie, heeft nog eens nagedacht over hoe we vanuit onze maatschappij tegen dieren aankijken en besloot onlangs niet met de kleinkinderen naar het circus te gaan omdat er een act met tijgers was. Iets wat hij twee jaar terug nog leuk had gevonden. Dat hij een week later een poster van de VVD voor zijn ramen hangt of naar de buurtsuper rent omdat de speklapjes in de aanbieding zijn, doet niets af aan het gegeven dat je er een bondgenoot bij hebt op dit onderwerp.
Bij veel lefties tref ik deze dagen een houding aan die ik gemakshalve maar het alleenrecht op het morele gelijk noem. Mensen zijn verontwaardigd over het feit dat er één leeuw wordt doodgeschoten en uiten zich daarover op fora en sociale media. Vervolgens duiken veganisten en (dierenrechten)activisten er bovenop en eisen totale devotie, omdat het hypocriet is je druk te maken over één slachtoffer van de jacht. Wie bondgenoten nodig heeft moet beseffen dat het zo niet werkt. Een kind leert ook niet hoe hij moet lezen, wanneer je hem als hij anderhalf is De Avonden van Reve toewerpt met de boodschap dat Dikkie Dik inferieure troep is.
Net als iedereen met een fatsoenlijk werkend verstand had ik liever gezien dat die leeuw gewoon in zijn reservaat had rondgehuppeld. Maar nu blijkt dat die eikel van een tandarts de knuffelleeuw van Zimbabwe heeft doodgeschoten en zijn zieke hobby wereldnieuws is, lijkt het me nuttig dat van de gelegenheid gebruik wordt gemaakt om eens te kijken wat we kunnen doen aan dit soort ellende.
De eerste stap is gezet: om het reservaat waaruit het dier werd weggelokt mag niet meer worden gejaagd. Natuurlijk moet je in een land dat wordt bestuurd door Robert Mugabe nog maar zien wat er van terecht komt, maar zonder de golf van volkswoede was het niet gebeurd. Uiteraard blijven er stropers actief in die omgeving, maar toeristen zullen zich moeten beheersen in die regio en kunnen onder geen beding beweren dat ze dachten dat het mocht.
Cecil krijg je er niet mee terug, maar andere beesten zijn er mee geholpen. Ook de amfibieën waarover een commentator werd geciteerd in de Volkskrant met de boodschap dat die te lelijk zijn om verontwaardiging te veroorzaken, zodat we ze laten uitsterven. Het voordeel van een leeuw als posterboy voor natuurbehoud is dat hij aan de top van de voedselketen staat en een flink territorium nodig heeft waar zijn prooidieren kunnen grazen. Komt er in die hoek toevallig een endemische pad of salamander voor, dan profiteert hij mee.
Er moet hier natuurlijk een vervolg komen. In landen met een werkende democratie moet worden gestreden voor wetgeving die bijvoorbeeld Nederlanders verbiedt een leeuw dood te schieten, waar ter wereld ze zich op dat moment ook bevinden. Dat het kan is bewezen: het sekstoerisme ligt ook aan banden. Er is nu draagvlak voor, laten we dat benutten. En dat er op dit punt medestanders zijn die niet warmlopen voor het bestrijden van corruptie in Afrika en zonder schuldgevoel een kistkalfje eten, lijkt me grond voor een discussie op een ander moment. Als het lukt de plezierjacht te verbieden of flink in te perken, is daar ook alle tijd voor omdat er dan een probleem van de groslijst is geschrapt.
Een opportunistische gedachte? Zeker, maar ik vrees dat er geen andere manier is. De strijd voor een betere wereld is geen bokswedstrijd die je wint met één KO, maar een lang en vaak strontvervelend schaakspel waarin je ieder foutje van je tegenstanders moet zien te benutten.
Thijs kan leven met de gedachte dat hij waarschijnlijk nooit leeuwen, giraffes, neushoorns etc. in het wild zal zien. Zolang hij maar weet dat ze er zijn..
afbeelding door Joachim Huber [CC BY-SA 2.0], via Wikimedia Commons
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
.jpg){kind=link}
Inhoudelijk heel goed stuk, maar ik kan me denk ik gelukkig prijzen met mijn linkse vrienden en kennissen op Facebook, want ik heb daar het door jou geschetste plaatje uit de eerste alinea precies 0 keer voorbij zien komen.
Uit nieuwsgierigheid: de houding waar jij je hier boos om maakt, is dat naar jou gevoel iets van de meerderheid van lefties of van een (misschien vrij aanwezige) minderheid?
De boodschap kwam begeleid met verschillende plaatjes in een keer of zeven op mijn timeline en op mijn twitterfeed terecht. Op Twitter was een veganist actief die iedereen die een bericht over de leeuw verspreidde een ‘verwijt’ terugstuurde. En hier hadden we Linkse Rakker…als gezegd: ik snap t maar je komt niet verder zo.
Het is in mijn beleving een probleem dat je bij de meeste lefties tegen komt. Generaliserend: als probleem a is opgelost, liggen de problemen b tm z er ook nog en we zijn vrij snel geneigd om successen niet te vieren en snel door te gaan naar het volgende vraagstuk. Als we al aan het vieren van successen toekomen, omdat de kramp om principieel te zijn vaak sterk aanwezig is als we dankzij enig opportunisme een succes kunnen boeken of medestanders kunnen vinden. En hoe steviger links de positionering is, hoe strakker die houding wordt.
Begrijp me niet verkeerd: als je altijd voor t compromis gaat, schiet t ook niet op. Kijk maar naar de PvdA. Daar is weinig van over.
Ik denk dat je op onderdelen met verschillende gelegenheidspartners tot prima verdedigbare compromissen kunt komen en dat t scheelt als je de successen met die partners viert.
Dan moet je op t moment dat je voor de aanpak van een volgend probleem gaat misschien wel op zoek naar nieuwe bondgenoten, maar je laat bij de oude geen gevoel na van ‘blij dat ik van die zeikerds af ben’.
Je weet dat ik met mijn poliieke voorkeuren ergens sta op t snijvlak van GroenLinks, SP en PvdD en dat ik met enige regelmaat twijfel of ik niet voor een transfer moet gaan van Klaver naar Thieme. De geschiedenis van de afgelopen week heeft er in ieder geval toe geleid dat ik bij GL blijf. Die partij probeert tenminste iets aan die houding te doen en stelt zich daarin soms gedurfd op. Ben het er niet altijd mee eens – mijn politieke positie leidt emotioneel gezien vaak eerst tot de reflex die ik in dit stuk aanviel – maar als ik me er tegen wil verzetten, dan kan dat natuurlijk gewoon.
Eigenlijk zegt de titel van dit stuk al genoeg: natuurlijk mag iedereen zich druk maken om het doodschieten van een leeuw. Waarom niet? De leeuw staat onder druk en heeft volgens mij tegenwoordig zelfs de status van bedreigde diersoort. Het doodschieten van beschermde diersoorten is wat mij betreft altijd fout, ook al is er in het land van kwestie misschien geen wet tegen.
Wat mij betreft maak je het doden van beschermde dieren wereldwijd strafbaar voor Nederlanders, zodat mensen bij terugkomst bestraft kunnen worden. Dat helpt weinig voor een tandarts uit de VS, maar wie weet voert de VS ooit ook zo’n wet in.
Het doden van koeien kan je slecht vinden maar staat hier redelijk los van. Je kan veel zeggen van koeien maar een bedreigde diersoort is het niet bepaald. Cru genoeg wordt de koe dat zodra de mens veganistisch zou worden.
Zodra de mensheid (overwegend) veganistisch zou gaan eten, zou er veel minder landbouwgrond nodig zijn om de wereldbevolking te voeden. Dat betekent dat we dus veel meer ruimte voor natuur over hebben waar dan allerlei diersoorten weer in de vrije natuur kunnen leven.
Dus dat “ik eet vlees omdat koeien en varkens anders uitsterven” is echt een raar idee dat je maar een beetje uit je hoofd moet zetten.
Volgens mij was dat niet helemaal wat Arno bedoelde met zijn opmerking. Hij wilde slechts de ironie mbt het bestaan van de specifieke soort “boerderij-koe” aanstippen tegenover de leeuw.
Toch is dat niet het enige waar de discussie op de social media over gaat. Er is een boel “bambi syndrome” gaande: dieren met een gezicht zijn lief en moeten gered, de onzichtbare kippen in de ordinaire KFC-popcorn emmer mogen als ware het een alternatief maisproduct naar binnen gestouwd. Niet iedereen ziet dat zo, maar het is in essentie wel een groot maatschappelijk probleem dat leed geen probleem is als het niet gezien wordt.
Ik ben het onverminderd eens met Thijs dat ook de dierenbeulen die bij KFC eten kritiek mogen hebben op het afslachten van een leeuw, maar mensen een spiegel voorhouden kan op zijn tijd ook wel verhelderend werken. Dat kan alleen op twee manieren. De “je hebt geen recht om je druk te maken” methode staat mij ook tegen. Een “je hebt helemaal gelijk in je bezwaar, het zou mooi zijn als ander dierenleed dat de maatschappij veroorzaakt in de intensieve veehouderij ook zo’n krachtig herkenbaar gezicht kreeg als Cecil zodat het niet onopgemerkt blijft” is misschien al wat constructiever.
Met de constructieve variant kan ik het alleen maar eens zijn Joep.
Wat betreft uitstervende koeien en andere boerderijdieren, heeft Linkse Rakker gelijk als hij zegt dat het een raar idee is van Arno, dus op zijn reactie komt een +1 van mij.
Bovendien is de aanname van Arno niet geheel juist: het zal de intensieve veehouderij jeuken wat er met bepaalde koeienrassen gebeurt; ze gaan voor het beest dat het meeste vlees of melk geeft. Mooie koeienrassen als lakenvelders worden in stand gehouden door vrijwilligers en natuurbeschermers. De liefhebbers die nu zo’n koe in wei hebben staan, of een in Nederland overbodig geworden ezel, zullen dat ook doen in een maatschappij waarin het eten van vlees niet vanzelfsprekend is.
Overigens kun je ook weer kanttekeningen plaatsen bij de fokvoorwaarden van koeienrassen en zo, maar dat lijkt me weer een andere discussie.
Mijn bezwaar lag hem erin dat Arno een argument in de mond wordt gelegd dat hij (lijkt me, wellicht kan hij dat nog even bevestigen? 😉 ) niet bedoelde. Dan kan ik het nog zo eens zijn met de achterliggende gedachte: laten we de discussie zuiver houden en geen stromannen optuigen en bestrijden.
Point taken Joep.
Inderdaad, Linkse Rakker verdraait mijn hooguit cynisch bedoelde opmerking. Natuurlijk ga je geen vlees eten om dieren te redden. Niet alles al te letterlijk nemen, zeker iets dat achter ‘cru genoeg’ staat.
En ik besef me best dat een leven in de veehouderij voor een koe minder zal zijn dan een in de vrije natuur. Echter durf ik ook wel te stellen dat veel veehouderijen (in NL) wel hun best doen goed voor de koeien te zorgen, natuurlijk in ruil voor melk. Daar zijn ook normen voor en ondanks dat die niet ideaal zijn zijn die ook weer niet zo onleefbaar. Overtredingen van die minimale eisen zouden wel wat harder en vaker bestraft mogen worden.
Ik ben ook helemaal voor het kopen van weidemelk met een betrouwbaar label en ook voor het stellen van dezelfde eisen aan leefomstandigheden aan import-vlees/melk als aan Nederlandse producten.
Ja in het kader van “level playing field” vind ik het ook onbestaanbaar dat er geen strengere restricties zijn op import mbt milieu- en dierenwelzijnsnormen in producties. Ik zal eens aan V-Z collega, econoom en Brussel-expert Bart Linssen vragen of hij een keer een stukje kan schrijven over de complexiteit van deze wens, of een beschrijving van het politieke landschap dat dit mogelijk tegenwerkt.
Lijkt me zeker interessant. Want we kunnen onszelf als NL wel heel idealistisch gaan gedragen, maar het moet wel zin hebben. Als het enige gevolg ervan is dat boeren hier falliet gaan en de leefomstandigheden voor dieren in de rest van de wereld erbarmelijk blijven schieten we er niks mee op.
Ik herinner me nog een mooie facebook-post van je over haantjes, die wel erg aan de prijs waren. Hoe mooi zo’n initiatief ook is, voor de meeste mensen is 4x de prijs van een gewoon kipfiletje betalen een brug te ver. En als zo’n filetje van buiten de EU dan 1 euro kost..
Nu het onderwerp van discussie niet Cecil meer is maar toch uiteindelijk over koetjes en kalfjes gaat, kan ik deze er ook wel even in knallen:
http://zembla.vara.nl/seizoenen/2015/afleveringen/27-05-2015
Er is een deel twee van de docu, deze kan je doorlinken na het de eerste denk ik. Is anders ook wel op de site zelf te vinden.
Voor melk, yoghurt en boter staan in elke supermarkt genoeg vervangers op basis van granen, noten of soja, maar als iemand naar aanleiding van deze ontwikkeling minder kaas wil gaan eten, kan je die persoon dan een goed plantaardig alternatief aanraden?
Zover ik weet is er geen plantaardige vervanger van kaas. Wat me wel opvalt is dat mensen die veganistisch, of zelfs ‘maar’ vegetarisch gaan eten, onvoldoende letten op het compenseren van voedingswaarden die je anders mis gaat lopen.
Ik geloof wel dat biologische kaas een goede vervanger is voor de ‘uitgemolken’ kaas die overal in de winkels ligt. In de biologische veehouderij wordt in elk geval wat normaler met de beestjes om gegaan, en dat in combinatie met consumptie matigen is in mijn ogen ook al een enorme verbetering in het omgaan met onze voedselbronnen.
Offtopic, maar ik vindt het enorm knap als mensen veganistisch gaan leven uit idealen. Ik denk wel dat de leefwijze van de flexitariër die liever 3x per week biologisch vlees eet dan 7x per week kiloknaller (en daarmee hetzelfde uitgeeft), een stuk gemakkelijker te adopteren is voor de medemens dan het vegetarische of veganistische leven.
Onderschat trouwens niet het aantal mensen dat zich totaal, volkomen, helemaal onbewust is van het verhaal achter hun eten. Dan heb ik het niet eens over de aflevering van RTL Late Night waar Teun van de Keuken opdraaft om de ingrediëntenlijst van supermarktvoer op te lezen. Dan heb ik het absoluut ook over het verhaal achter bestrijdingsmiddelen en bio-industrie. Heel veel mensen hebben géén idee. Denken dat ‘biologisch’ een naam is voor een ander soort smaak ofzo. Echt. Ze zijn met velen!
Canned meat