Twee haantjes vrij
De enige reden waarom de bio-industrie kan bestaan is omdat het in volledige anonimiteit gebeurt. Wordt die anonimiteit doorbroken en de slacht van dieren zichtbaar gemaakt, dan proberen we dit zo snel mogelijk weer weg te stoppen. Dat de praktijk intussen gewoon doorgaat lijkt daarbij minder belangrijk dan onze gemoedstoestand. De commotie rond de aangekondigde slacht van de haantjes Foppe en Paul illustreert dit pijnlijk.
Het Amsterdamse debatcentrum de Balie wilde de twee haantjes slachten als onderdeel van haar debatavond over voeding. De slacht had iets tussen kunst en maatschappijkritiek moeten zijn. Althans officieel. Wellicht was het niet meer dan een goedkope PR stunt. Zo heeft het in ieder geval wel uitgepakt. De aankondiging deed een storm van protest oplaaien. Uiteindelijk ging de slacht niet door. De vergunning werd geweigerd. Foppe en Paul wisten de dans te ontspringen en mogen de rest van hun dagen in vrede slijten op een boerderij. Wellicht een mooi scenario voor een kerstfilm voor volgend jaar.
De twee haantjes zijn dus gered. Al had het afblazen van de slacht dan een bureaucratische oorzaak, het voelde toch als een overwinning en dierenminnend Nederland kon weer overgaan tot de orde van de dag en zich bezighouden met het redden van huisdieren of andere dieren, liefst in het verre buitenland. Dat er in Nederland 500.000.000 dieren geslacht worden die op minder media-aandacht mogen rekenen hoort echter bij diezelfde dagorde.
Nee, natuurlijk is de Vegetariërsbond niet voor het slachten van twee hanen op het toneel van De Balie. Maar alle commotie deed vermoeden dat hier een ethische grens werd overschreden. Welke grens vraag ik mij dan af. Kan het dan werkelijk erger dan de dagelijkse gang van zaken in de bio-industrie? Het verwerpelijke aan de slacht in de Balie zou zijn dat het hier om ‘kunst’ zou gaan. In mijn ogen wordt in deze opvatting de rol en verantwoordelijkheid van kunst in het zichtbaar maken van de ware aard van onze samenleving tekort gegaan. Maar akkoord, waarschijnlijk hadden de critici een opvatting over kunst waarin kunst gelijk wordt gesteld aan ‘leuk’. Is het slachten van een kip in de Balie voor de ‘leuk’ werkelijk zoveel erger dan het eten van diezelfde kip voor de ‘lekker?’. Voor je gezondheid hoef je die kip in ieder geval niet te eten… Ikzelf zie geen doorslaggevend onderscheid tussen ‘leuk’ en ‘lekker’.
We hadden te maken met een korte golf van ‘feel good’ protest. Het protest geeft ons het warme gevoel dat we beschaafde mensen zijn. Er zijn twee kippen met een gezicht de dans ontsprongen. Hoeveel vegetariërs zouden er onder de protesterenden hebben gezeten, vraag ik mij af. En ook voor die vegetariërs geldt wat mij betreft de energie van de hype beter gestoken had kunnen worden in het bestrijden van de dier(en mens) onterende machine die de bio-industrie in ons land op dit moment is. Wat dat betreft kan ik mij wel vinden in de slotpassage uit de verklaring van De Balie:
‘Een laatste woord voor eenieder in de zaal. Als u vegetariër bent, buigt u dan over de massaslacht van 500.000.000 dieren per jaar in Nederland. En als u dat niet bent, heb dan het lef om uw voedsel in de ogen te kijken voor het sterft.’
Om terug te komen op mijn beginzin. Het grote probleem van de bio-industrie is dat het zich in volslagen anonimiteit afspeelt. Rationaliteit en gevoel zijn hier volledig uit elkaar getrokken. En deze situatie stelt ons voor keuzes waar ratio en gevoel ook op gespannen voet met elkaar lijken te staan: waren Foppe en Paul wel geslacht, dan hadden twee of drie mensen uit de zaal wellicht voor kortere of langere tijd van het eten van vlees afgezien (de Vegetariërsbond heeft vorig jaar berekend dat een Nederlander in zijn leven 727 dieren eet). Nu is het leven van twee hanen gered. En o ja, we hebben er een prettig gevoel aan over gehouden dat we nog wel even vast kunnen houden, want er is nog geen enkele dierenbeschermingsorganisatie geweest die de commotie gebruikt heeft om het grotere drama goed onder de aandacht te brengen.
Deze tekst werd geschreven door Floris de Graad. Hij is directeur van de Vegetariërsbond, en publiceerde de tekst afgelopen week op zijn weblog.
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Ik ben geen vegetarier, maar ik vind het daarmee nog niet nodig om elk dier dat ik eet voor m’n ogen geslacht te zien worden. Ja, ik vind het wel belangrijk dat het verdoofd en redelijk diervriendelijk gebeurt, daarom ben ik ook tegen onverdoofd, vaak halal, slachten.
Verder zie ik het punt niet zo, waarom moeten die haantjes wel of juist niet geslacht worden op tv? Of is het doel om net zolang slachterijen op tv te gaan tonen tot er alleen nog maar vegetariers over zijn? Dan kan je lang doorgaan, want er zijn kanalen zat om te kijken.
Verder, hoe komen jullie op 727 dieren in een leven? Een beetje garnalencocktail en je zit al op 50, een blikje ansjovis en weer +10, of tellen alleen knuffelbare beestjes met vacht en grote ogen?
Edit: ik zie het al, vis en schaaldieren zijn vandaag geen beestjes. ‘geen gegevens bekend’
@Arno: Die haantjes worden geslacht op tv om mensen te confronteren met de realiteit. Misschien overtuigt het jou niet, maar niet geschoten is altijd mis. Het gaat uiteraard ook niet om elk dier, maar om dat je op z’n minst weet hoe het er aan toe gaat.
Trouwens, misschien zou het je wel te denken moeten geven, want veel zaken in de bioindustrie zijn niet bepaald diervriendelijk. Als je al geeft om de laatste tien seconden van het leven van een dier, zou ik zeggen dat de rest van het leven vele malen belangrijker moet zijn voor je. (Maar wellicht komt al jouw vlees al van leuke boerderijdieren.)
menig kip en ander veedier leeft dagen en dagen in onmenselijke omstandigheden om daar te worden vetgemest net zolang tot hij door zijn poten heen zakt.
En Arno schreewut moord en brand over de slacht van enkele seconden. Dat mag en zal niet halal gebeuren- Als de moslims niet aan die paar minuten komen dan valt het dierenleed in de bio industrie allemaal best mee.
Ikzelf eet trouwens ook meestal regulier vlees omdat dit product beter in de markt wordt gezet. Ik ga me echter niet superieur opstellen naar moslims omdat zij voor die paar minuten/seconde een andere traditie hebben.
Ja, dieren leven in ‘onmensenlijke’ omstandigheden, het zijn dan ook geen mensen. Wel zijn de omstandigheden stukken beter dan vroeger en een minimum is bij wet geregeld. Dat is voor mij voldoende. Tegen overtredingen van die minima moet worden opgetreden, maar voor wakkerdier e.d. zal het nooit voldoende zijn. Dat van door de poten heenzakken is vast 1x voorgekomen, maar het is zeker geen normale of toegestane situatie.
Verder is het voor de vleesproductie nodig om beesten te houden, voeden etc, maar het is totaal onnodig om een beest te laten leiden, alleen omdat dat in een of ander oud boek staat. Vanwege die overbodigheid (en een hekel aan alle religies) vind ik dit extra dierenleed niet kunnen.
Eigenlijk zou elk vrijzinnig denkend mens zou een afkeer moeten hebben van alle onzinnige religieuze dogma’s en daarom ook van religieus slachten. Dat is zo’n beetje de definitie van ‘vrijzinnig’.
Bij ander vee weet ik het niet, maar bij kip is het zeker wel zo dat het door de poten zakken standaard is, en geen afwijking. ‘Plofkippen’ zijn inmiddels dusdanig doorgefokt, dat ze niet kunnen ophouden met zich volvreten, ook niet als ze (vrijwel letterlijk) uit elkaar barsten. Dat ze niet daadwerkelijk door hun poten zakken, is alleen omdat ze voor die tijd geslacht worden. Maar in feite zou je kunnen stellen dat een plofkip technisch gezien geen levensvatbare levensvorm meer is, omdat zo’n kip zichzelf binnen afzienbare tijd kapot vreet.
Als ze voor die tijd geslacht worden, zakken ze dus ook niet door hun poten heen. Wat is dan het probleem? Dat ze te snel groeien? Is alleen maar goed voor de footprint enzo. Biologische kip is helemaal niet zo duurzaam.
Dierenleed is dierenleed. Natuurlijk zie ik liever ook geen halal slachting. Echter gezien de hoeveelheid leed die er optreedt bij reguliere veehouderij vind ik de verontwaardiging nogal misplaatst bij reguliere vleeeseters. Alsof leed om economische redenen nooit een probleem is en om religieuze redenen standaard wel.
Tja, dat is een mening. In mijn mening zijn religieuze ‘redenen’ per defenitie bullshit en altijd -1.