Frustraties van een Linkse Econoom
Afgelopen week was Alexander Pechtold veel op tv om over zijn nieuwste boekje te vertellen. Vol gesprekken met Henk en Ingrid, maar vooral ook met het verhaal van Alexander. Omdat de afgelopen maanden niet de PVV maar de SP alle aandacht kreeg kon Alexander het natuurlijk niet laten om af te geven op ‘economisch populistisch links’. Het moet maar eens afgelopen zijn met al die onzin over het behouden van je sociale zekerheid. Dit kan toch helemaal niet! Volgens de D66 aanvoerder is de misleiding zo groot dat het woord misdadig gepast is.
Dergelijke demonisering rondom klassiek linkse economische analyses is in opkomst. Zo vond Jort Kelder het nodig om in DWDD het economische program van de SP als ´complete onzin´ weg te zetten. En waarom ook niet? Je bent al snel geneigd alles te geloven, niet in de laatste plaats omdat het alternatief zo bekend is. Het credo van de ware neoliberaal luidt: Bezuinigingen, ombuigen en flexibiliseren. Zelfs in het verkiezingsprogramma van de voormalig communisten zijn deze woorden niet ongewoon.
Even mijn hart luchten:
- De afgelopen maanden is pijnlijk duidelijk geworden hoe dom de strategie van botweg privatiseren en bezuinigen is. Zelfs het Internationaal Monetair Fonds en credietbeoordelaar Standard &Poor’s zijn inmiddels om. Maar het is te laat: Griekenland en Portugal zijn verder kapot gemaakt en inmiddels (bijna) niet meer te redden;
- Tot nu toe is flexibilisering op de arbeidsmarkt een ramp. Iedereen kent deze verhalen uit de thuiszorg en post, terwijl mijn vrienden geen werk op niveau kunnen vinden;
- De pensioenleeftijd verhogen zonder iets te doen aan de arbeidsparticipatie onder ouderen leidt enkel tot meer arme bejaarden. Dit kabinet zal vast wel weer zeggen dat uw oma gewoon niet wil werken…;
Toch wil ik het nu niet over deze maatregelen hebben. Waar ik me echt aan stoor is de manier waarop elke linkse economische analyse wordt weggezet. Alsof linkse economen achterlijk zijn. Niet begrijpen hoe de markt werkt. Geen verstand hebben van economie.
Wat een ongelofelijke onzin!
Linkse economen begrijpen het maar al te goed, maar zijn gewoon bang voor de uitkomst! Wanneer je alles z´n vrije loop laat gaat weet je zeker dat je grote problemen krijgt voor de mens, de natuur en het monetaire systeem (voor de kenners: ja dit is een echo van Polanyi). Het chille aan een staat is nou juist dat je hier iets aan kan doen. Democratisch stellen we vast wat we wel en niet rechtvaardig vinden, en zo nodig voeren we correcties uit. Daarnaast bouwen we hier en daar een rem in om te zorgen dat het niet helemaal uit de klauwen kan lopen. Er is ontzettend veel mogelijk, mits we onze prioriteiten verleggen van winst en groei naar meer menselijke doelen, zoals een goede baan en sociale zekerheid.
Frank vroeg mij een tijdje gelezen iets te schrijven over de ‘onzichtbare hand’, het symbool dat moraalfilosoof Adam Smith (één keer) gebruikte om marktwerking (in zijn tijd) te omschrijven. De efficiency van dit principe is ongekend. Maar haar vernietigende kracht ook.
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Voor een groot deel ben ik het eens met je verhaal. Het credo van veel partijen links en rechts lijkt te zijn dat er geen alternatief voor het neoliberalisme is. Maatregelen die de onderkant treffen, terwijl ze de bovenkant met rust laten worden niet als keuze neergezet maar worden gepresenteerd als de enige mogelijkheid.
Ook die voormalig communisten waar je het over hebt (ik neem aan dat je GroenLinks bedoelt) doen daar inderdaad vlijtig aan mee. Echter, een kritische reflectie op die andere partij aan de meest linkerzijde van het Nederlandse politieke spectrum is ook wel op zijn plaats. De SP is immers de partij van de poot stijf, vooral alles bij het oude laten en niet nadenken over de toekomst.Als de status quo alleen maar ter discussie wordt gesteld, van welke kant dan ook lijken SP’ers al in een kramp te schieten.
Kortom, GroenLinks is in de greep van het neoliberalisme (aantasten ontslagbescherming etc.) en is daarmee in weerwil van wat ze zelf denkt eigenlijk vreselijk conservatief bezig, maar de SP biedt ook geen alternatief met een oog op de toekomst en veranderende omstandigheden. Eigenlijk zou er een nieuwe politieke stroming moeten ontstaan die ons vertelt hoe we in de toekomst de situatie van de onderkant van de samenleving duurzaam gaan verbeteren. Helaas zie ik die momenteel nog niet ontstaan.
“Het chille aan een staat is nou juist dat je hier iets aan kan doen.”
Nice.
Bart. Een echte econoom bespreekt de keuzes met een eerlijke afweging en laat de beslissing aan de ander.
De term linkse econoom is dus een contradictie in terminus. Economie gaat over de analyses van de keuzes die je gezien de schaarste kan maken. Die keuze kan vervolgens links of rechtsom
@Jasper, mooi dat je dit aanhaalt, ik heb namelijk ook een mening over economen met een eigen politieke agenda. Heb je mijn vorige stukje gelezen?
@Jasper: Ja, dat zeggen ze ja. Helaas is o.a. de economische wetenschap zelf impliciet gebiased. Het idee dat de economie in enig opzicht ‘neutraal’ zou zijn, is dus een fabeltje.
Daarnaast kent de economische wetenschap meerdere paradigmata, waartussen niet op basis van de economie zelf gekozen kan worden. En niet geheel ontoevallig passen bepaalde paradigmata beter bij bepaalde opvattingen dan andere.
Je kan als econoom wel proberen om zaken van diverse kanten te bekijken. Ikzelf koos tijdens mijn studie zeker niet voortdurend voor 1 of hetzelfde paradigma.
@ Lisa Economie wordt inderdaad regelmatig misbruikt om bijvoorbeeld maatregelen voor de korte termijn goed te praten. En ja helaas zijn er ook economen die zich daar schuldig aan maakte.
Tegelijk is het wel verdomd handig als politici wat van economie snappen.