Lees ook: Tijd voor een nieuw politiek midden
In tijden van groeiende polarisatie is de Partij van de Arbeid opgeschoven naar de SP, terwijl CDA en VVD de PVV tevreden willen houden. Bart Snels, strateeg voor de Tweedekamerfractie van GroenLinks, siert vandaag de opiniepagina van de Volkskrant met een betoog waarin hij D66 en GroenLinks aanwijst als het ‘nieuwe midden’. Deze partijen moeten afstand nemen van de sociaal-conservatieve SP en PvdA, om zo de spil van het politieke spectrum te worden, als betrouwbare partners van VVD en CDA.
“Mark Rutte weet heel goed hoe hij de woningmarkt in beweging moet krijgen, maar de hypotheekrenteaftrek hervormen is voor hem onmogelijk. Job Cohen weet hoe outsiders op de arbeidsmarkt meer kansen kunnen krijgen, maar de versoepeling van het ontslagrecht ziet de PvdA als electorale zelfmoord. Jan Kees de Jager weet dat er meer Europese politieke integratie nodig is om de schuldencrisis op te lossen, maar hij weet niet hoe hij dat moet vertellen.” Dogma’s en de angst om kiezerspotentieel te verliezen aan de populistische linker- en rechterzijde (de SP en de PVV) drijven PvdA, CDA en VVD uit het verbindende midden. Volgens Snels ontstaat hierdoor een vacuüm waarin GroenLinks en D66 een onmisbare rol kunnen spelen.
Aan onze lezersschare: Is het tijd voor een vrijzinnig midden? Discussieer mee!
S.v.p. plaats dit bericht op je facebook:
Loading ...
Mijn eerste gedachte: “Wat een broddelwerk”.
Een politieke ‘analyse’ die de naam niet waardig is en grossiert in de politieke gemeenplaatsen waar sommige pseudo-intellectuelen bij GroenLinks blijkbaar enorm op gesteld zijn. Het is bijna een slechte roman, met de ‘oude middenpartijen’ als slechte, ééndimensionale karikaturen van zichzelf en D’66 en GroenLinks als verlichte ridders op progressieve paarden die Nederland moeten redden.
“Zin in de Toekomst” heet dat, maar welke toekomst dat is, is mij bij GroenLinks nog steeds niet duidelijk. Het verhaal ontbreekt, de visie is blind.
Mijn grootste kritiek op dit artikel is dat het het politieke wenst af te wijzen. Enige stellingname aan linker of rechterzijde wordt direct verworpen door het te karakteriseren als extremisme/populisme of andere badinerende term. Daartegenover wordt een volslagen leeg ‘midden’ gesteld, wat voornamelijk ‘pragmatisch’ heet te zijn. Maar dan wel pragmatisch op een bijzonder technocratische, gedepolitiseerde en ongepassioneerde manier.
Daarnaast lijkt ook dit artikel weer doorspekt met de geïnsinueerde verachting voor de PvdA waar het binnen GroenLinks zo onaangenaam naar ruikt. Om over de ‘stellingname’ tegenover de SP maar niet te spreken. Enig historisch inzicht over de verschillende achtergronden van socialisten en sociaal-democraten – om over de eigen partij maar niet te spreken ! – lijkt de auteur vreemd.
Maar nee, voor sommigen bij GroenLinks is ‘progressiviteit’ de nieuwe Heilige Graal. Alsof dat geen politieke stellingname ware! Verblind door de eigen liberale vrijzinnigheid verwijst men de ‘oude’ politiek die niet progressief genoeg is, naar de prullenbak van de geschiedenis. In plaats van de moed te hebben in politieke tegenstanders juist het politieke meningsverschil te herkennen, poogt men halfslachtig de as ‘progressief-conservatief’ een illusie van objectiviteit toe te dichten waarmee men echt politiek debat lafhartig uit te weg kan gaan.
Edoch, keuzes maken is politiek, daar kan ook GroenLinks niet aan ontkomen. Ook het politieke ‘midden’ waar GroenLinks een veilig heenkomen zoekt voor politieke keuzes, is politiek! Ook progressiviteit behoeft een politieke verankering, verantwoording en visie. In plaats van haar positie te vinden als de plek waar andere partijen níet zijn, zou GroenLinks er beter aan doen haar eigen plaats positief politiek te definiëren.
Dit is precies het narcistische en elitaire van GroenLinks waar ik af en toe van walg. En mijn vermoeden is dat zolang GroenLinks zich niet losmaakt uit deze pseudo-intellectuele cocon, zij nooit twintig zetels gaat halen. Al fuseert ze met twintig D’66s. Immers, van een politieke partij mag men verwachten dat zij in politiek haar bedrijf zoekt. Wanneer gaat men zich beseffen dat er in de leuze “Zin in de Toekomst” een keuze voor een specifieke, politiek gekleurde toekomst verborgen zit? Als we ons land door ‘pragmatici’ zouden willen laten besturen, kunnen we de regering net zo goed direct aan het IMF overdoen.
Enfin, tot zover mijn tirade. Ik moet duidelijk minder polemieken lezen. En toch, als dit de kant is waar GroenLinks heen wenst te gaan, dan behoef ik niet langer lid van deze partij te blijven. Wellicht dat ik binnenkort de tijd neem een redelijker reactie te formuleren op dit analytisch wangedrocht.
Uiteraard komt het uit de mond van een GroenLinkser dat GroenLinks een middenpartij is. Hoe ‘midden’ ben je als je bijvoorbeeld standaard ‘nee’ zegt tegen meer asfalt? Bij mijn weten is D66 de enige pragmatische middenpartij (en niet groen genoeg naar mijn smaak).
Overigens ben ik het er wel mee eens dat het een groot probleem is dat politiek telkens een vier-jaren-belang is, terwijl de beleidsinvloed het pakweg tienvoudige is. Dat gáát een keer mis.
Dat gaat een keer mis? J8)st, dat ik jou nog een keer mag betrappen op onversneden optimisme! Alsof het niet al decennia lang mis aan het gaan is 😉
Snels is vooral naief als hij denkt dat GL en D66 gezamenlijk een machtsblok kunnen vormen. Om dat te bereiken moet je de ‘volkse’ (bij gebrek aan een beter woord) kiezer aan je kunnen binden. Daartoe zijn beide partijen niet in staat, ook niet na een eventuele fusie.
Los van de discussie over linkse of pragmatisch-liberale invalshoek zijn de thema’s die beide partijen hebben gemaakt geen thema’s waarmee je een breed publiek trekt. Natuurlijk is het mogelijk om met nieuwe kwesties de boer op te gaan, maar als dat te snel en te fanatiek gaat haken de huidige kiezers af en als het te langzaam gaat hebben eventuele gegadigden het idee dat er niets verandert.
Links, midden of rechts: het maakt niet uit: D66 en GroenLinks blijven elitaire partijen voor hoogopgeleiden. Ik hoop van harte dat ze ooit met elkaar genoeg hebben om een tweepartijenkabinet te vormen, maar ik weet dat het niet zal gebeuren. En om het verval van de oude middenpartijen op te vangen hebben ze domweg het profiel niet.
De enige niet-elitaire partijen voor hoogopgeleiden zijn volgens mij PVV en SP. En hiermee bedoel ik niet dat zij geen hoogopgeleiden in de Kamer hebben, maar dat ze enigszins oog hebben voor waar de gemiddelde Nederlander zich druk om maakt.
Op een aantal punten vind ik de analyse van Snels helemaal zo gek nog niet… dat partijen gevoelige, doch noodzakelijke maatregelen niet willen nemen uit angst voor verlies bij een volgende verkiezingen, dat geloof ik gelijk. En dat mensen tegenwoordig sneller van partij wisselen dan enkele decennia terug lijkt me ook weinig op af te dingen. Ook is politiek inderdaad vaak niet toekomstgericht genoeg.
Maar om dat terug te verlangen naar Paars? Of naar een kabinet van VVD, CDA, Groenlinks en D66? Alsjeblieft zeg, bespaar me.
Een van de redenen dat D66 en Groenlinks volgens mij juist anders zijn, zit ’em besloten in een belangrijk deel van het beleid van Paars: economisch totaal neo-liberaal, alles wat geprivatiseerd kon worden werd geprivatiseerd. Dit economisch liberalisme tekent D66 veel meer dan Groenlinks, die (naar ik meen) toch meer de vrijheid van het individu centraal hebben staan. Juist wanneer Groenlinks daar naar toe gaat kruipen wordt die partij een stukje lelijker. Zie bijvoorbeeld de omslag van Groenlinks laatste verkiezingen, toen plotsklaps de studiefinanciering afgeschaft mocht worden. Juist omdat GL normaalgesproken niet de logica van de markt volgt (als het niet kan betalen kun je verrekken) is het m.i. vaak een veel sympathiekere partij dan D66.
Overigens deel ik de mening van Frank dat het stuk wel heel erg een “GL en D66 goed, rest van de partijen fout” gehalte heeft.
De vraag is dan, is GroenLinks zoveel anders dan andere partijen? Natuurlijk, op de gebieden waar ze plannen heeft (HRA, AOW etc.) schuwt zij de hervorming niet. Maar kijk naar thema’s als Kunduz, of criminaliteit/veiligheid, en andere partijen zijn wellicht veel ‘hervormingsgezinder’ dan GroenLinks.
Dat irriteert me er denk ik het meeste aan. Dat GroenLinks zo ‘pragmatisch’ wil zijn dat men denkt dat simpelweg hervormen intrinsiek goed is, terwijl het er juist om gaat waarom en vooral waarheen je hervormt…